به‌پێی هه‌واڵی گه‌یشتوو، ٦٠٠ كه‌ره‌سته‌ی مێژوویی ته‌كیه‌ی بیگله‌ربه‌یگی كه له سه‌رده‌می حكوومه‌ته‌كانی زه‌ندیه و قاجاڕییه درووست كراوه و مۆزه‌خانه‌یه‌ك له‌خۆ ده‌گرێت، له‌لایه‌ن به‌كرێگیراوانی ڕژیمه‌وه تاڵان كراوه.
ته‌كیه‌ی بیگله‌ربه‌یگی به پانتایی چوار هه‌زار متری چوارگوشه له گه‌ڕه‌كی فه‌یزئاوای كرماشان هه‌ڵكه‌وتووه و له‌لایه‌ن “عه‌بدۆڵڵاخان فه‌ڕاش باشی” ناسراو به بیگله‌ربه‌یگی له ساڵی ١٢٧١ی هه‌تاوی درووست كراوه. سازكردنی ئه‌و بینایه شه‌ش ساڵ درێژه‌ی كێشاوه و له ساڵی ١٣١٥ی هه‌تاوی كراوه‌ته‌وه. ئه‌و بینا مێژووییه پڕه له جوانكاری گه‌چبڕی و ئاوێنه‌كاری و ساڵانه به سه‌دان گه‌شتیار سه‌ردانی ئه‌و بینایه و مۆزه‌خانه‌كه‌ی ده‌كات. مۆزه‌خانه‌ی ئه‌و بینایه كه ته‌نیا دوو هه‌زار میتری چوارگۆشه‌ی لێ ماوه‌ته‌وه، هه‌زاران كه‌ره‌سته‌ی مێژوویی، كتێب و ده‌ستنووسی خه‌تی له خۆ ده‌گرێت، به‌ڵام له‌م دوایانه‌دا له‌لایه‌ن به‌كرێگیراوانی كۆماری ئیسلامیه‌وه تاڵان كراوه.
