بخش خبر
با وجود شواهد روبهرشد از خطرات خوراکیهای فوق فرآوریشده (UPF)، این خوراکیها در سالهای اخیر دارند جایگزین رژیمهای غذایی سالم در سراسر جهان میشوند.
حالا دانشمندی که خود مبدع اصطلاح «خوراکیهای فوقفرآوریشده» است میگوید این خوراکیها باید با هشدارهای مشابه با دخانیات به فروش برسند. کارلوس مونتیرو، استاد دانشگاه سائوپائولو در این رابطه به گاردین گفت:
UPFها با وجود خطری که برای سلامت ایجاد میکنند ـ از جمله افزایش خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن ـ سهم و تسلط خود را در رژیمهای غذایی جهانی افزایش میدهند. این خوراکیها دارند جای غذاهای سالمتر و کمتر فرآوریشده در سراسر جهان را میگیرند و همچنین به دلیل چندین ویژگی مضر خود باعث کاهش کیفیت رژیم غذایی میشوند. این غذاها باعث شیوع چاقی و سایر بیماریهای مزمن مرتبط با رژیم غذایی مانند دیابت میشوند.
به گزارش گاردین، در حال حاضر در بریتانیا و ایالات متحده آمریکا، بیش از نیمی از رژیم غذایی متوسط مردم از UPFها تشکیل میشود. برای برخی، به ویژه افراد جوانتر، فقیرتر یا از مناطق محروم، رژیم غذایی ممکن است تا ۸۰ درصد هم شامل UPF شود.
در ماه فوریهی سال جاری میلادی نیز نتایج یکی از بزرگترین بررسیهای جهان درباره غذاهای فرآوریشده، که در نشریهی BMJ منتشر شده بود نشان میداد که مصرف این خوراکیها با بروز ۳۲ بیماری از جمله بیماری قلبی، سرطان، دیابت نوع ۲، سلامت روان و مرگ زودرس رابطه مستقیم دارد.
Ad placeholder
مونتیرو و همکارانش اولین بار ۱۵ سال پیش، هنگام طراحی سیستم طبقهبندی غذایی نُوا (Nova) از اصطلاح «خوراکیهای فوقفرآوریشده» استفاده کردند. این سیستم نه تنها محتوای تغذیهای بلکه فرآیندهایی را که غذا قبل از مصرفشدن پشت سر میگذارد نیز ارزیابی میکند. این سیستم غذا و نوشیدنیها را به چهار گروه تقسیم میکند: غذاهای با حداقل فرآوری، مواد اولیهی فرآوریشده، غذای فرآوریشده و غذای فوقفرآوریشده.
مونتیرو به گاردین میگوید که «کارزارهای بهداشت عمومی مانند آنهایی که علیه دخانیات هستند، برای مهار خطرات UPFها نیز لازماند. چنین کارزارهایی ناظر به خطرات مصرف UPFها برای سلامتی نیز خواهند بود.»
به نظر این استاد دانشگاه «فروش UPFها در مدارس و مراکز بهداشتی باید ممنوع شود و باید مالیات سنگینی بر آنها وضع شود و از درآمد حاصل برای یارانهدادن به غذاهای تازه استفاده شود.»
مونتیرو همچنین به شباهتهای بین UPFها و شرکتهای دخانیات اشاره میکند:
هر دو، دخانیات و UPFها باعث بیماریهای جدی و مرگ زودرس بسیاری میشوند؛ هر دو توسط شرکتهای چندملیتی تولید میشوند که سودهای هنگفتی را که با محصولات جذاب/اعتیادآور خود به دست میآورند در استراتژیهای بازاریابی تهاجمی و لابیگری علیه مقررات سرمایهگذاری میکنند؛ و هر دو به طور طراحیشدهای بیماریزا هستند، بنابراین اصلاح فرمول راه حل خوبی نیست.
با این حال، هیلدا مولرونی، استاد تغذیه و سلامت در دانشگاه متروپولیتن لندن، به گاردین میگوید که مقایسه UPF با دخانیات «بسیار سادهانگارانه» است. مولرونی میگوید:
چیزی به نام سیگار ایمن یا حتی دستدوم وجود ندارد، بنابراین ممنوعیت آنها نسبتاً ساده است زیرا مشکلاتش برای سلامتی بسیار واضح است. با این حال، ما به مجموعهای از مواد مغذی از جمله چربی، شکر و نمک نیاز داریم و اینها در غذاها نقشهای متعددی دارند و نه فقط طعم و مزه و خصوصیات لذتبخش. اصلاح فرمول برخی از دستههای خوراکی برای کاهش آنها آسان نیست و آنها مانند دخانیات نیستند زیرا ما به غذا نیاز داریم ـ فقط نه آنقدر که ما مصرف میکنیم.