بخش خبر
دولت چین سهشنبه ۲ مرداد / ۲۳ ژوئیه اعلام کرد که گروههای فلسطینی از جمله حماس و فتح توافقنامهای را درباره «پایان دادن به تفرقه و تقویت وحدت فلسطین» در پکن امضا کردند.
بهگفته وزارت امور خارجه چین، این توافقنامه پس از مذاکراتی به میزبانی پکن که با حضور ۱۴ گروه فلسطینی از روز یکشنبه آغاز شده بود بهدست آمد.
این توافق در حالی حاصل شده است که اسرائیل در غزه با حماس در حال جنگ است و پکن تلاش میکند خود را بهعنوان میانجی بالقوه صلح در مناقشه معرفی کند.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین گفت این توافقنامه «به آشتی بزرگ و اتحاد همه ۱۴ جناح [فلسطینی] اختصاص دارد».
او با بیان اینکه «نتیجه اصلی این است که سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) تنها نماینده قانونی همه مردم فلسطین است»، افزود: «توافقی در مورد حکومت پس از جنگ غزه و ایجاد یک دولت آشتی ملی موقت حاصل شده است.»
از اظهارات وانگ یی مشخص نبود که حماس، گروهی که بخشی از ساف نیست، در چنین ترتیبی چه نقشی ایفا خواهد کرد، یا تأثیر فوری توافق حاصله چه خواهد بود.
حسام بادران از مقامهای ارشد حماس در بیانیهای از چین به دلیل تلاش چشمگیرش برای میزبانی از مذاکرات و رسیدن به چنین توافقی قدردانی کرد گفت: «مهمترین نکته بیانیه پکن تشکیل دولت وحدت ملی فلسطین برای مدیریت امور فلسطینیهاست.»
بادران در این بیانیه گفت: «این اعلامیه در زمان مهمی صادر میشود، زیرا مردم ما با یک جنگ نسلکشی بهویژه در نوار غزه مواجهاند.»
این گفتوگوها در حالی برگزار شد که پس از وعده مکرر اسرائیل برای ریشهکن کردن حماس در پاسخ به حملات این گروه در ۷ اکتبر به خاک اسرائیل، اداره آینده سرزمینهای فلسطینی زیر سوال است.
ساف ائتلافی از احزابی است که در سال ۱۹۹۳ با اسرائیل پیمان صلح امضا کردند و تشکیلات خودگردان فلسطین را تشکیل دادند.
جنبش فتح بر سازمان آزادیبخش، تشکیلات خودگردان فلسطین و دولت موقت فلسطینی که پس از امضای توافقنامه ۱۹۹۳ موسوم به توافق اسلو در کرانه باختری اشغالی تأسیس شد، تسلط دارد. حماس اسرائیل را بهرسمیت نمیشناسد.
تاریخچهای طولانی از دشمنی تلخ بین حماس در غزه و فتح وجود دارد. دو طرف چندین بار برای دستیابی به توافقی با هدف اتحاد دو سرزمین جداگانه فلسطینی تحت یک ساختار حکومتی تلاش کردند اما شکست خوردند؛ از جمله با توافقنامه ۲۰۱۷ که به سرعت در خشونت فرو غلطید.
تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل اداری بر غزه را در دست داشت اما پس از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ از غزه بیرون رانده شد. از آن زمان، حماس بر غزه حکومت میکند و تشکیلات خودگردان بخشهایی از کرانه باختری را اداره میکند.
موسی ابومرزوق، نماینده هیأت حماس، روز سهشنبه در یک نشست رسانهای در پکن گفت که آنها به توافقی برای تکمیل یک «دوره آشتی» دست یافتهاند. او در عین حال از شرایط موجود در پکن برای دفاع از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل استفاده کرد و گفت «ما در یک مقطع مهم تاریخی هستیم». ابومرزوق گفت مردم فلسطین در تلاش برای مبارزه قیام میکنند و افزود عملیات ۷ اکتبر «تغییر زیادی در چشمانداز بینالمللی و منطقهای داشته است».
پکن به صراحت حماس را به دلیل حمله هفتم اکتبر به اسرائیل محکوم نکرده است.
Ad placeholder
نقش چین
توافق روز سهشنبه به دنبال دور قبلی مذاکرات در ماه آوریل بین حماس و فتح به میزبانی پکن صورت گرفت.
از زمان شروع جنگ در غزه، چین که در سالهای اخیر بهدنبال تقویت نفوذ و روابط خود در خاورمیانه بوده است، خود را بهعنوان صدای پیشرو به کشورهای جنوب جهان معرفی کرده، جنگ اسرائیل را در این منطقه محکوم کرده و خواستار تشکیل کشور فلسطین شده است.
شی جینپینگ، رهبر چین در ماه مه خواستار برگزاری کنفرانس صلح بینالمللی در دیدار با رهبران کشورهای عربی شد و همچنین فرستاده ویژهای را به خاورمیانه برای دیدار با دیپلماتها و مقامهای دولتی اعزام کرد.
ناظران سیاسی بر میزان نفوذ ژئوپلیتیک پکن در منطقهای که برای مدت طولانی ایالات متحده آمریکا در آن قدرت مسلط بوده است، توجه نشان میدهند. چین در ماه مارس سال گذشته میلادی بسیاری را غافلگیر کرد و در ایجاد نزدیکی بین عربستان سعودی و ایران ـ رقبای دیرینه ـ نقش میانجی ایفا کرد.
این تلاشها بهطور گسترده بهعنوان بخشی از تلاشهای پکن برای تبدیل شدنش به یک وزنه سنگین ژئوپلیتیک با دیدگاهی متفاوت از ایالات متحده در جهان ارزیابی میشود.
توافق روز سهشنبه بین گروههای فلسطینی همچنین در حالی امضا شد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در آمریکا به سر میبرد و قرار است با مقامهای بلندپایه آمریکایی دیدار و در کنگره آمریکا سخنرانی کند.
اسرائیل پس از حمله حماس در ۷ اکتبر که منجر به کشته شدن بیش از ۱۱۰۰ نفر و ربوده شدن حدود ۲۵۰ نفر شد، عملیات نظامی خود را در غزه آغاز کرد. حدود ۳۹۰۰۰ فلسطینی در حملات اسرائیل جان خود را از دست دادهاند. این حملات منجر به یک بحران انسانی و ویرانی گسترده در غزه شده است.
حماس و فتح در اکتبر ۲۰۱۷ تحت فشار کشورهای عربی به رهبری مصر توافقنامه آشتی را در قاهره امضا کردند. براساس این توافق، قرار بود دولت وحدت ملی جدید دو ماه بعد کنترل اداری غزه را به دست بگیرد و به یک دهه رقابت پایان دهد اما این آرزو به سرعت از میان رفت.
هنگامی که رامی حمدالله، نخستوزیر وقت تشکیلات خودگردان فلسطین در مارس ۲۰۱۸ از غزه بازدید کرد، بمبی در نزدیکی کاروان او منفجر شد و او هدف یک سوءقصد قرار گرفت. جنبش فتح بلافاصله حماس را مسئول این حمله دانست.