نمونه‌ی اچ‌آی‌وی: با قهر جمهوری اسلامی با واقعیت و علم چه می‌توان کرد؟

رامتین شهرزاد

در ایران، آمارها اغلب محرمانه می‌شوند تا ضعف حکومت در مدیریت را پنهان کنند. یکی از این موارد، آمارهای مرتبط به ابتلا به اچ‌آی‌وی/ایدز است. خبرگزاری رکنا در گزارش «افزایش آمار ایدز در همجنسگرایان مرد/ ایدزی‌ها بیشتر ۲۰ تا ۳۰ ساله‌اند/ ۴۰درصد زنان مبتلا به HIV مشهد از همسرشان گرفته‌اند» اخیرا با علی حسین‌پور، مسئول پیشگیری و کنترل اچ‌آی‌وی و بیماری‌های آمیزشی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت‌وگو کرد و بدون ارائه آمارها، فقط موارد ابتلا را به رابطه با همجنس افراد مذکر گره زد، هرچند در ابتدا از گسترش آمار ابتلای زنان صحبت کرد.

از جمله در صدر این گزارش به نقل از حسین‌پور می‌خوانیم:

یکی از راه‌های اصلی انتقال ایدز همجنسگرایی است. از آنجا که این شیوه انتقال را نمی‌شود مورد بررسی قرار دارد، کنترلش هم سخت شده. افراد خوداظهاری نمی‌کنند و باعث انتقال می‌شوند.

شیوه حکومتی مدیریت ویروس اچ‌آی‌وی در ایران را در شیوه خبرنویسی رکنا می‌توان مشاهده کرد: ابتدا اینکه همجنسگرایی را با بیماری یکی می‌بینند؛ سپس خود بیماری را هم بدل به یک ننگ می‌کند و مکرر از عبارت توهین‌آمیز «ایدزی» استفاده می‌کنند.

در حالی که عبارت صحیح، «افرادی که با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کنند» است. ایدز، آخرین مرحله بیماری‌ای است که اچ‌آی‌وی بانی‌اش می‌شود: یعنی زمانی که در مرحله چهارم ابتلا به ویروس، سیستم امنیتی بدن از کار می‌افتد و در این مرحله، فرد متوجه بیماری‌اش می‌شود چون به بیماری‌هایی مبتلا می‌شود که ابتلا به آنها ساده نیست.

همین مطلب وقتی به دست «کیهان لندن» می‌رسد، بدل به نفرت‌پراکنی علیه جامعه ال‌جی‌بی‌تی می‌شود.

https://www.instagram.com/p/C33BRy3NUgZ/

ولی ما در قرن بیست‌ویکم زندگی می‌کنیم: امکانات آزمایش اچ‌آی‌وی و درمان آن در ایران هم گسترده وجود دارد. اهمیت آن اما در متن این گزارش نیست: اینکه باید تست دارد؛ حداقل یک مرتبه در عمر و اگر روابط جنسی دارید، هر سه ماه تا حداکثر هر یک سال یک مرتبه تست بدهید؛ اگر روابط جنسی متعدد ندارید، در عمرتان دست‌کم یک مرتبه تست بدهید.

نتیجه که مشخص باشد، درمان ممکن است. فرد اگر در ابتدای ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی نتیجه مثبت داشته باشد، می‌تواند دارو مصرف کند و بعد مانند انسانی باشد که یک بیماری مزمن مثل ناراحتی قبلی دارد، هر روز دارو مصرف می‌کند و مثل هر انسان دیگری به زندگانی‌اش ادامه می‌دهد.

با مصرف دارو، فردی که با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کند، به مرحله ناپیدایی (undetectable) می‌رسد: یعنی در تست آزمایشگاهی، ویروس اچ‌آی‌وی دیده نمی‌شود. به زبان ساده فرد دیگر نمی‌تواند ویروس را به کسی منتقل کند، چه در رابطه جنسی باشد چه فرزندی باشد که حامله‌اش بوده. او همچنین دیگر شاهد پیشرفت بیماری در بدنش نخواهد بود، مگر اینکه مصرف دارو را کامل قطع کند.

حسین‌پور هم این را می‌داند اما به شیوه‌ای توضیح نمی‌دهد که لپ کلامش «بروید و تست بدهید» باشد:

مبتلایان به ایدز در حال افزایش نیستند بلکه به دلیل اطلاع‌رسانی و شیوه‌های تشخیص بیماری بیشتر شناسایی می‌شوند. مراجعه بیشتری برای تشخیص صورت می‌گیرد به همین دلیل به نظر می‌آید آمار رو به افزایش است. این بیماری به گونه‌ای است که ۱۰ سال بدون علائم در بدن بیمار [پنهان باقی] می‌ماند و بعد از ده سال علائمش پدیدار می‌شود. درگذشته اینگونه بود که تا بیمار علائمی نداشت مراجعه نمی‌کرد اما اکنون مراجعه بدون علائم به مرکز شناسایی بیشتر شده است.

Ad placeholder

قهر حکومت با واقعیت: خودمان باید به همدیگر آموزش دهیم

در بسیاری کشورها هم پِرِپ و هم پِپ در دسترس عموم جامعه است. پِرِپ، دارویی ست که فرد می‌تواند برای آمیزش جنسی مصرف کند و حتی اگر کاندوم هم استفاده نشود، ویروس اچ‌آی‌وی منتقل نخواهد شد هرچند دیگر بیماری‌های مرتبط به آمیزش جنسی می‌توانند بدین شکل ــ عدم استفاده از کاندوم ــ منتقل شوند. به طور کلی استفاده از کاندوم در آمیزش جنسی برای جلوگیری از انتقال بیماری‌ها همواره توصیه می‌شود.

پِپ دارویی است که فرد در ۷۲ ساعت نخست رابطه جنسی خطرناک ــ بخصوص در موضوع تجاوز و آزارجنسی ــ مصرفش را می‌تواند شروع کند و تا یک ماه دارو مصرف می‌کند. اگر ویروس اچ‌آی‌وی منتقل هم شده باشد، با مصرف به موقع این دارو، فرد مبتلا نخواهد شد.

حسین‌پور با این داروها آشناست و در مورد وجود داشتن‌شان صحبت می‌کند اما چرا این داروها و آموزش در مورد آنها گسترده در ایران مطرح نشده‌اند؟ جوابش به مدیریت فاسد نظام اسلامی برمی‌گردد که حتی نمی‌تواند قبول کند مردم زندگی خودشان را دارند، از جمله اینکه روابط جنسی‌ دارند. بعضا با همجنس خودشان هم رابطه جنسی برقرار می‌کنند. وظیفه حکومت قضاوت مردم نیست، آنها وظیفه دارند تا شرایط زندگی را مهیا کنند. شرم حکومتی اجازه نمی‌دهد تا در مورد واقعیت صحبت کنیم: اینکه سن ابتلا کاهش یافته و زنان در صدر افزایش ابتلا قرار دارند و راه مقابله با آن آموزش بیشتر است تا فرد بتواند مراقب خود باشد.

حسین‌پور با اشاره به اینکه «سنین ۲۰ تا ۳۰ ساله‌ها» سن ابتلا در ایران بر پایه روابط جنسی است، گفت:

می‌توان گفت زنان بیشتر به این بیماری منتقل می‌شوند. بیشترین مواردی که شناخته می‌شود با دلایل جنسی است و در زنان بیشتر دیده شده است و زودتر مطلع می‌شوند. به دلایل متعدد این بیماری به زنان راحت‌تر منتقل می‌شود و می‌توان ادعا کرد که در زنان بیشتر دیده می‌شود. سیر رشد این بیماری در زنان در حال افزایش است. اغلب این زنان مبتلا همسران مردانی هستند که اعتیاد تزریقی دارند و سابقه محکومیت زندان داشته‌اند ولی موارد شناسایی شده بیشتر زنان هستند.

در حالی که در بسیاری کشورهای جهان، آمار انتقال ویروس از مادر به فرزند در گذر حاملگی و تولد به صفر نزدیک شده است، حسین‌پور تنها اشاره می‌کند که می‌توان با آگاهی داشتن، مصرف دارو جلوی انتقال از مادر به فرزند را گرفت. نمی‌گوید آمار ایران در ــ یا آمار مشهد، شهری که در آن کار می‌کند ــ این زمینه چیست؟

او همچنین توضیح می‌دهد که ابتلا از طریق انتقال خون تقریبا ناممکن شده و در مورد انتقال از طریق سرنگ مشترک برای مصرف مواد مخدر هم «با راه‌اندازی مراکز گذری و ارائه سرنگ و دادن و وسایل پیشگیری و ارائه دارو و آموزش به معتادان مبتلا از این طریق هم کمتر شده است». حسین‌پور درنهایت می‌گوید:

تنها بحثی که باقی می‌ماند و مشکل‌ساز است ارتباطات جنسی است که افراد آگاهی کمتری در این مورد دارند و جانب احتیاط را رعایت نمی کنند. آموزش ندیدند و نمی‌دانند برای دریافت آن باید به کجا مراجعه کنند و وسایل پیشگیری دریافت کنند. به دلایل متعدد فقط این مورد می‌تواند آسیب‌زا باشد.

Ad placeholder

جمهوری اسلامی که رفت با آموزش جنسی آشتی کنیم

رفتن حکومت فاسد یک چیز است، فردای آزادی چیزی دیگر. اما از الان می‌شود تصمیم گرفت تا وقتی جمهوری اسلامی رفت، جامعه با آموزش جنسی آشتی کند و به عموم جامعه اجازه دسترسی آزاد و بی‌واسطه به آگاهی در مواردی مانند اچ‌آی‌وی داده شود. از جمله اینکه فرد می‌تواند همجنسگرا باشد و به شکل‌های مختلف می‌تواند هم آمیزش جنسی داشته باشد و هم از خودش مراقبت کند. مثلا پرپ مصرف کند و نگران اچ‌آی‌وی نباشد.

حسین‌پور در موضوع ابتلا به اچ‌آی‌وی در رابطه با همجنس می‌گوید:

این افراد هم مانند دیگر مبتلایان باید شناسایی و تحت درمان قرار بگیرند ولی متاسفانه خوداظهاری نمی‌کنند و باعث انتقال بیماری و گسترده شدن آن و تحمیل هزینه به سیستم بهداشت و درمان می‌شوند. این موضوع که مطرح کردید خیلی مهم است، الان در تمام دنیا یکی از دلایل اصلی انتقال بیماری ایدز ارتباط همجنسگرایی مردانه است. این واقعیتی است که عدم اطلاع‌رسانی آن آسیب‌های فراوانی می‌زند. بهترین راهکار پرهیز از چنین روابط است.

آنچه حسین‌پور می‌گوید، تکرار باور حکومتی است. بعله، در گذشته رابطه با همجنس افراد مذکر بانی گسترش ویروس اچ‌آی‌وی بود اما در بسیاری کشورها در این گروه هم ابتلا گسترده کاهش یافته است. خیلی ساده چون دسترسی به کاندوم، پرپ و پپ و آموزش‌های جنسی گسترده‌تر از پیش است.

در هیچ کدام از این کشورها هم دیگر کسی نمی‌گوید رابطه جنسی نداشته باشید. تا پیش از کشف دارو برای مهار اچ‌آی‌وی – نه درمان قطعی آن – عدم رابطه جنسی خطرناک بدون در نظر گرفتن جنس، هویت یا گرایش جنسی، می‌توانست موثر باشد. حالا نه. چون مردم به زندگی‌شان ادامه می‌دهند و آمیزش‌های جنسی، به‌شیوه‌ای که برای خودشان صلاح می‌دانند، یکی از آنهاست.

برخلاف آنچه رکنا از حسین‌پور نقل می‌کند، حکومت است که بانی مشکلات ناشی از اچ‌آی‌وی در ایران است. چون شرم دارد و از واقعیت قهر کرده است. با علم روز هم کنار نمی‌آید. اجازه آموزش هم نمی‌دهد. به‌جای ارائه پرپ، دنبال اجرای قوانین مذهبی خود در موضوع روابط جنسی است. ایراد پشت ایراد که نتیجه‌اش فقط این می‌شود که «جمهوری اسلامی است که باعث انتقال بیماری و گسترده شدن آن و تحمیل هزینه به سیستم بهداشت و درمان می‌شود.» از جمله اینکه با عدم استفاده از واژه‌های صحیح، مانند همین گفت‌وگو که مکرر از کلمه «ایدزی» استفاده کرده است، به انگ‌انگاری افرادی که با اچ‌آی‌وی زندگی می‌کنند، دامن می‌زند.

حسین‌پور می‌گوید:

بزرگ‌ترین چالش فعالان حوزه پزشکی در این بیماری «برچسب زدن» است. افراد از اینکه به آنها برچسب و یا انگ بخورد هراس دارند و نمی‌توانند برای خوداظهاری و مشاوره گرفتن به مراکز مراجعه کنند. مردم‌هراسی این بیماری از آن روست که یکی از روش‌های مهم انتقال موضوعات جنسی و روابط پر خطر است. افرادی که از راه‌های دیگر منتقل می‌شوند هم با این طرز تفکر مورد قضاوت قرار می‌گیرند علی الخصوص زنانی که از همسران معتاد خود مبتلا می‌شوند. به گونه‌ای که ۴۰ درصد از مبتلایان به ایدز در مشهد زنانی هستند که از طریق همسرشان مبتلا شدند.

او درنهایت توضیح می‌دهد تا چگونه مردم در ایران می‌توانند مراکز تست اچ‌آی‌وی را پیدا کنند:

مردم برای اطلاع از مراکزمشاوره باید به سایت وزارت بهداشت مراجعه کنند و در قسمت بیماری‌های واگیر آدرس و شماره تماس‌های این مراکز را دریافت کنند. در سایت دانشگاه‌های علوم پزشکی هم این مراکز معرفی شدند علاوه بر اینکه در تمامی شهرستان‌ها یک مرکز مشاوره شناسایی بیماران واگیر وجود دارد که مردم به راحتی دسترسی خواهند داشت.

تا جمهوری اسلامی برود، می‌توانیم به همدیگر آموزش دهیم. خامنه‌ای درونمان را اول سرنگون کنیم و بعد یاد بگیریم و بازگو کنیم که رابطه جنسی رضایتمندانه افراد بالغ هیچ مشکلی ندارد. برای مراقبت از سلامت هم شیوه‌های گوناگونی وجود دارد. نخستین گام هم تست است تا بدانیم چه وضعیتی داریم. بعد آرامش زندگی است، حتی اگر مبتلا شده باشی. چون دارویش هست و جلوی پیشرفت ویروس را خواهد گرفت.