بخش اقتصاد
معاون وزیر خارجه ایالات متحده گفت: «آمریکا به تلاشهای خود برای بازداشتن پاکستان از طرح گازی ایران ادامه میدهد.»
دونالد لو، دستیار وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا چهارشنبه ۲۰ مارس/ یکم فروردین در کمیته فرعی سیاست خارجی کنگره با بیان اینکه واشنگتن «در حال رایزنی با دولت پاکستان است»، افزود: پاکستان تا به حال «درخواستی برای معافیت تحریمی» در ارتباط با خط انتقال گاز ایران نداشته است.
ایالات متحده آمریکا پیش از این نیز بارها مخالفت خود با پروژه مشترک ایران و پاکستان را اعلام کرده بود.
لو گفت «نمیداند تامین مالی این پروژه از کجا انجام میشود» و «بعید میداند سرمایهگذاران بزرگ بینالمللی تمایلی برای سرمایهگذاری در این پروژه داشته باشند».
او از دولت پاکستان خواست به دنبال «راهکارهای جایگزین پروژه مشترک با ایران» باشد و افزود:
آمریکا به پاکستان گفته از طرحهای جایگزین مانند انرژی پاک حمایت خواهد کرد.
این مقام آمریکایی با اشاره به حملات موشکی ایران و پاکستان به قلمرو یکدیگر در ماههای گذشته، تصمیم پاکستان برای اجرای پروژه مشترک با ایران را مصداق «همسویی استراتژیک» تهران و اسلامآباد ندانست. او گفت: دولت آمریکا «تمام قوانینی تحریمی در ارتباط با ایران را رعایت میکند».
سخنگوی وزیر خارجه پاکستان در واکنش به این سخنان گفت اسلامآباد برای ساخت خط لوله گازی «نیازی به مشورت با کشور ثالث ندارد.»
در ایران اما برخی رسانهها مدعی شدهاند اقدام تازه دولت پاکستان برای شروع به کار ساخت خط لوله انتقال گاز یک تاکتیک است تا «در صورت تصمیم تهران برای مراجعه به دادگاه داوری بینالمللی، جریمه احتمالی ۱۸ میلیارددلاری را نپردازد.»
وزارت نفت پاکستان در اسفند ۱۴۰۲ از تصویب ساخت خط لوله گاز به طول ۸۱ کیلومتر در خاک پاکستان خبر داده و گفته بود این پروژه را آغاز کرده است.
پاکستان تابستان ۱۴۰۲ گفته بود به دلیل تحریمهای آمریکا این پروژه را به حالت تعلیق درآورده است.
بر اساس توافق دو دولت ایران و پاکستان، در صورتی که پاکستان تا مارس ۲۰۲۴ تعهداتش در قبال این پروژه را اجرا نکند باید ۱۸ میلیارد دلار جریمه مالی بپردازد.
قرارداد نخست خط لوله گازی ایران و پاکستان نخستین بار در سال ۱۳۷۴ امضاء شد. چند سال بعد هند نیز به این قرارداد پیوست اما به دلیل رقابت تاریخی هند و پاکستان از آن کناره گرفت. سال ۲۰۱۳/ ۱۳۸۴ نسخه جدیدی از این قرارداد به امضاء ایران و پاکستان رسید که به ایران امکان دریافت غرامت و شکایت از پاکستان را در صورت سرپیچی از تعهداتش میداد.
این خط لوله ۸۵۰ کیلومتری قرار است روزانه ۷۵۰ میلیون فوت گاز را از ایران به پاکستان منتقل کند. بخش بزرگی از پروژه در قلمرو ایران اجرا شده و تنها حدود ۸۰ کیلومتر از آن از مرز ایران تا بندر گوادر در پاکستان ناتمام مانده است.