با آرش دبستانی: هنر یا کاردستی؟

آرش دبستانی

هنر موضوع و محتوای زندگی یک هنرمند است و به کنش‌های روزانه او جهت می‌دهد. یکی از هدف‌های هنرمند این است که چیزی به هنر اضافه کند و با این‌حال او هم مانند دیگران به منبع درآمد ثابت و مطمئنی نیاز دارد. نخستین مهمان آرش یک عروسک‌ساز است. دومین مهمان آرش یک سفالگر. هر دو این حرفه‌ها از دوران باستان وجود داشته‌اند. اما در زندگی امروز ما معناهای متفاوتی پیدا کرده‌اند.

گفت‌وگوی آرش با این دو هنرمند را در ساوندکلاود بشنوید:

برای ماندگاری

نخستین مهمان آرش می‌گوید او که «کودک دوران بعد از جنگ» است، از کودکی از عروسک‌های کهنه، عروسک‌های تازه‌ای می‌ساخت و به یک معنا شخصیت تازه‌ای می‌آفرید. مادر بزرگ‌های ما ممکن است هنوز هم عروسک‌های پارچه‌ای بسازند. این عروسک‌ها ممکن است به زیبایی عرئسک‌های گرانقیمت نباشند، اما ارزش ویژه‌ای دارند. در هر حال به گفته مهمان آرش هیچ عروسک دست‌‌سازی شبیه عروسک دیگر نیست. معمولاً ساخت یک عروسک از مرحله طراحی شخصیت آن تا تولید قطعات مختلف و نقاشی چهره سه ماه به درازا می‌کشد. این عروسک‌ها معمولاً در نمایش‌ها یا انیمیشن‌ها کاربرد دارند.

به گفته مهمان آرش تنها با بالا بردن کیفیت است که در میانه رقابت‌ها می‌توان به امنیت مالی رسید. تا آن زمان از طریق حرفه‌های جانبی شاید بتوان کمبودها را جبران کرد. مهمان آرش درباره تولید انبوه عروسک به عنوان یک گزینه می‌گوید:

من هیچوقت این رویا را نداشتم که بخواهم کارم در خانه‌های زیادی باشد.

مهمان آرش می‌گوید او بیشتر در پی آن است که شخصیتی را بیافریند که در یادها بماند.

Ad placeholder

کارِ دست

سفالگری هم مانند عروسک‌سازی در تاریخ تمدن بشری پیشینه‌ای دراز دارد. رویکرد دومین مهمان آرش به این حرفه قدری تفاوت دارد. او سفالگری را بیشتر به عنوان یک کار دستی، یک صنعت درک می‌کند. می‌گوید:

می‌دانستم که می‌توانم کارم را به بازار عرضه کنم. اما زیاد مطمئن نبودم که اگر آنچه را که در ذهنم هست بسازم، دیگران دوست داشته باشند و برایش پول بپردازند. برای همین فکر کردم چیزی را بسازم که خودم فکر می‌کردم در خانه به آن نیاز دارم.

حاصل این کنش یک کالای تزئیتی – کاربردی‌ست که خریدار دارد و می‌تواند جای خودش را در خانه‌های مردم پیدا کند اما الزاماً هنر نیست، در آن مفهوم که در مماس با جامعه به معنا برسد و به زندگی معنا بدهد.

مهمان سفالگر آرش می‌گوید بعد از پایان تحصیلاتش چند سالی را به آزمون و خطا گذارند تا اینکه سرانجام او را شناختند و حالا سفارش می‌پذیرد و این در نظر او به معنای موفقیت است. او می‌گوید:

فروش ارزش کارهای مرا نازل نمی‌‌کند. این کارها اصلا به این دلیل ساخته می‌شوند که به فروش بروند.

Ad placeholder

پادکست آرش دبستانی را در سایت زمانه بشنوید:

با کلیک روی این جمله، متن پیاده‌سازی‌شده این پادکست را بخوانید.