بخش سیاست
رویترز چهارشنبه ۲ اسفند / ۲۱ فوریه در گزارشی اختصاصی نوشته است که سه منبع ایرانی گفتند، جمهوری اسلامی حدود ۴۰۰ موشک شامل موشک‌های بالستیک کوتاه برد فاتح-۱۱۰ و ذوالفقار در اختیار روسیه قرار داده است.
وزارت‌های دفاع ایران و روسیه و همچنین سپاه پاسداران که بر برنامه موشک بالستیک ایران نظارت دارد از اظهارنظر در این‌باره خودداری کردند.
یکی از منابع ایرانی گفت، ارسال این محموله‌ها در اوایل ژانویه و پس از نهایی شدن توافق در نشست‌های اواخر سال گذشته بین مقام‌های نظامی و امنیتی ایران و روسیه در تهران و مسکو، آغاز شد.
یک مقام نظامی ایران که مانند سایر منابع به دلیل حساسیت اطلاعات نخواست نامش فاش شود گفت این‌ها دستکم چهار محموله موشک بودند و در هفته‌های آینده شمار بیشتری نیز ارسال خواهد شد. او از ارائه جزئیات بیشتر خودداری کرد.
یکی دیگر از مقام‌های بلندپایه ایرانی گفت برخی از موشک‌ها با کشتی از طریق دریای خزر و برخی دیگر با هواپیما به روسیه ارسال شده‌اند. یکی دیگر از این مقام‌ها گفت:
محموله‌های بیشتری در راه خواهد بود. هیچ دلیلی برای پنهان کردن آن وجود ندارد. ما اجازه داریم به هر کشوری که بخواهیم سلاح صادر کنیم.
محدودیت‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد برای صادرات برخی موشک‌ها، پهپادها و سایر فن‌آوری‌های نظامی ایران در ماه اکتبر گذشته به پایان رسید. با این حال، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا تحریم‌ها علیه برنامه موشک‌های بالستیک ایران را در بحبوحه نگرانی‌ها در مورد صادرات تسلیحات به نیروهای نیابتی این کشور در خاورمیانه و روسیه حفظ کردند.
منبع چهارم بدون ارائه جزئیات بیشتر تأیید کرد که روسیه به‌تازگی شمار زیادی موشک از ایران دریافت کرده است.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در اوایل ژانویه گفته بود که ایالات متحده آمریکا نگران است که روسیه افزون بر موشک‌هایی که پیش از این از کره شمالی دریافت کرده در آستانه دستیابی به موشک‌های بالستیک کوتاه برد ایران نیز باشد.
یک مقام آمریکایی به رویترز گفت واشنگتن شواهدی از پیشروی فعال مذاکرات در دست دارد اما هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر ارسال تسلیحات وجود ندارد.
آندری کوستین، دادستان کل اوکراین، جمعه گذشته ۲۷ بهمن / ۱۶ فوریه اعلام کرد که روسیه در مدت حدود ۴۰ روز، دستکم ۲۴ موشک بالستیک ساخت کره شمالی به این کشور شلیک کرده اما موشک‌ها درست عمل نکرده‌‌اند و تنها دو موشک از آن‌ها به هدف‌های خود اصابت کرده‌اند و سبب مرگ دستکم ۱۴ غیرنظامی شده‌اند.
مسکو و پیونگ‌یانگ هر دو انکار کرده‌اند که کره شمالی مهمات مورد استفاده در جنگ با اوکراین را به روسیه ارائه کرده است.
جفری لوئیس، کارشناس مؤسسه مطالعات بین‌المللی میدلبری در مونتری گفت در برابر ناکارآمدی موشک‌های کره شمالی، موشک‌های فاتح-۱۱۰ و ذوالفقار سلاح‌های دقیقی هستند. او گفت از این موشک‌ها برای هدف‌هایی استفاده می‌شود که ارزش بالایی دارند و به آسیب دقیق نیاز دارند.
یک منبع نظامی اوکراینی به رویترز گفت کی‌یف هیچ گونه استفاده از موشک‌های بالستیک ایران توسط نیروهای روسیه را ثبت نکرده است.
آندری زاگورودنیوک، وزیر دفاع اسبق اوکراین گفت روسیه می‌خواهد زرادخانه موشکی خود را زمانی تکمیل کند که تأخیر در تصویب بسته بزرگ کمک‌های نظامی آمریکا در کنگره این کشور موجب شده که اوکراین با کمبود تسلیحات روبه‌رو شود.
زاگورودنیوک که ریاست مرکز استراتژی دفاعی در کی‌یف را برعهده دارد، گفت:
فقدان حمایت ایالات متحده به معنای کمبود پدافند هوایی زمینی در اوکراین است. بنابراین آن‌ها (روس‌ها) می‌خواهند انبوهی موشک جمع‌آوری کرده و از دفاع هوایی اوکراین عبور کنند.
کی‌یف بارها از تهران خواسته است که ارسال پهپادهای «شاهد» به روسیه را متوقف کند، این پهپادها در کنار مجموعه‌ای از موشک‌ها به یکی از تسلیحات اصلی مسکو در حملات به شهرها و زیرساخت‌های اوکراین تبدیل شده‌اند.
نیروی هوایی اوکراین در ماه دسامبر اعلام کرد که روسیه در طول جنگ سه هزار و ۷۰۰ فروند پهپاد شاهد پرتاب کرده است. پدافند هوایی اوکراین هر هفته ده‌ها فروند از آن‌ها را نابود می‌کند.
ایران ابتدا ارسال هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه را تکذیب کرد، اما ماه‌ها بعد اعلام کرد که تعداد کمی پهپاد را پیش از شروع جنگ با اوکراین در سال ۲۰۲۲، در اختیار مسکو قرار داده است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه در پاسخ به پرسشی درباره تحویل پهپادهای تهران به روسیه گفت:
کسانی که ایران را به ارائه تسلیحات به یکی از طرف‌های جنگ اوکراین متهم می‌کنند، این کار را با هدف‌های سیاسی انجام می‌دهند. ما هیچ هواپیمای بدون سرنشینی را برای استفاده در آن جنگ نداده‌ایم.» او همچنین گفت ایران در جنگ اوکراین «معتقد به راهکار سیاسی است.
سردار رضا طلایی‌نیک، سخنگوی وزارت دفاع نیز روز سه‌شنبه در نشست خبری خود درباره همکاری نظامی ایران و روسیه گفت:
همکاری‌های دفاعی و غیردفاعی ایران و روسیه سابقه از گذشته دارد و هیچ ارتباطی به جنگ اوکراین نداشته است و ندارد و تحولات منطقه از‌جمله جنگ اوکراین روابط دفاعی و تعاملات ما با روسیه را تحت تأثیر قرار نداده است.
راب لی، کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات سیاست خارجی، اندیشکده مستقر در فیلادلفیا، گفت عرضه موشک‌های فاتح-۱۰۰ و ذوالفقار از ایران به روسیه برتری بیشتری در میدان نبرد به روسیه خواهد داد. لی گفت:
از این موشک‌ها می‌توان برای حمله به اهداف نظامی در عمق عملیات استفاده کرد و رهگیری موشک‌های بالستیک برای پدافند هوایی اوکراین دشوارتر است.
همکاری دفاعی ایران و روسیه از زمانی که مسکو در فوریه ۲۰۲۲ ده‌ها هزار نیروی نظامی به اوکراین فرستاد، تشدید شده است.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در ماه سپتامبر پس از آن‌که از پهپادها، موشک‌ها و سامانه‌های پدافند هوایی ایران بازدید کرد با امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در تهران نیز دیدار کرد.
در ماه گذشته نیز وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که انتظار می‌رود ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و ابراهیم رئیسی، همتای ایرانی او، به‌زودی و پس از مذاکرات در مسکو در ماه دسامبر، معاهده همکاری گسترده و جدیدی را امضا کنند.
یک دیپلمات غربی نیز تحویل موشک‌های بالستیک ایران به روسیه در هفته‌های اخیر را تأیید کرد و گفت کشورهای غربی نگرانند که ارسال متقابل تسلیحات روسیه به ایران بتواند موقعیت این کشور را در هر گونه درگیری احتمالی با آمریکا و اسرائیل در منطقه تقویت کند.
ایران در ماه نوامبر اعلام کرد که توافق‌ها با روسیه را نهایی کرده است تا جت‌های جنگنده Su-35، بالگردهای تهاجمی Mi-28 و هواپیماهای آموزشی خلبانی Yak-130 از روسیه تحویل بگیرد.
