سوران منصورنیا و عباس علیزاده
در روزهای ابتدایی خرداد ۱۴۰۳، طی دیداری با وزیر امور خارجه‌ی نیوزیلند، وینستون پیترز، گروه همبستگی ایرانیان نیوزیلند، از دولت این کشور خواست که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار دهد. با این حال، خبرهایی که حکایت از تصمیم اخیر دولت این کشور مبنی بر عدم معرفی سپاه به عنوان یک سازمان تروریسیتی دارد، باعث نگرانی شده است.
در خرداد ۱۴۰۳، کانادا به جمع کشوهایی پیوست که سپاه پاسداران را به‌عنوان یک نهاد تروریستی معرفی کرده‌اند. دولت کانادا اعلام کرده است که مستنداتی وجود دارد که سپاه پاسداران آگاهانه اقدام به انجام، مشارکت یا تسهیل فعالیت‌های تروریستی کرده است. اما سپاه شامل چه کسانی می‌شود و چرا قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی، از مهم‌ترین خواسته‌ها‌ی ایرانیان از دولت‌های خارجی است؟
شاید شما فرماندهان نظامی ایرانی را با لباس‌های نظامی سبز رنگشان دیده باشید. این فرماندهان اعضای سپاه هستند، سازمانی بدنام که در بین ایرانیان به وحشی‌گری و کشتار معترضین معروف است. نویسندگان، به عنوان افرادی که در دو دهه‌ی اخیر در تظاهرات‌های متعددی در ایران شرکت کرده‌اند، هدف‌شان روشن کردن جنایات سپاه در جریان اعتراضات مردمی، به خصوص در آبان‌ماه ۱۳۹۸ است که اکنون به نام «آبان خونین» شناخته می‌شود. در آن زمان نیروهای سپاه، دست به کشتار گسترده‌ی معترضین زدند. برهان، برادر جوان سوران منصورنیا هم یکی از قربانیان جنایات سپاه در «آبان خونین» بود.
در ساعات پایانی بیست‌وسوم آبان ۱۳۹۸، رژیم به طور ناگهانی اعلام کرد قیمت بنزین سه برابر خواهد شد و این تغییر قیمت، بلافاصله اعمال می‌شود. این خبر بسیاری از ایرانیان را غافل‌گیر کرد و خشم گسترده‌ای را برانگیخت. در سراسر کشور، مردم برای ابراز نارضایتی خود از این تصمیم، به پلتفرم‌های آنلاین روی آوردند. این بحث‌ها با اعتراضات سراسری به تصمیم دولت، به اوج خود رسید.
سوران که در آن زمان در شهر سنه/سنندج (کردستان ایران) زندگی می‌کرد، صبح روز شنبه بیست‌وپنجم آبان به همراه بسیاری از مردم، به سمت میدان اصلی شهر، میدان آزادی، رفت. او در بدو ورود، شاهد آن بود که مردم با پارک کردن خودروهای خود، خیابان های اصلی را مسدود کردند. تظاهرات‌های مشابهی در بیش از ۲۰۰ شهر در سراسر ایران برگزار شد.
نیروهای سرکوب‌گر سپاه واکنش خصمانه‌ای به اعتراضات مسالمت‌آمیز مردم نشان دادند. با پیوستن بیشتر مردم، اعتراضات هم شدت بیشتری گرفت. در واکنش، رژیم با قطع اینترنت در سراسر کشور به مدت سه هفته، به استفاده از سلاح گرم علیه معترضان متوسل شد.
برادر سوران، برهان، دامپزشکی بود که به تظاهرات بزرگ مردم در کرماشان/کرمانشاه، بزرگترین شهر کردستان ایران پیوسته بود. وقتی اینترنت قطع شد، سوران و برهان مجبور شدند برای برقراری ارتباط به تماس های تلفنی اعتماد کنند. ساعت ۵:۵۵ بعد از ظهر، سوران تماسی تلفنی از شماره‌ی برادرش برهان دریافت کرد: «برهان از پشت تیر خورده است اما هنوز زنده است.» سوران با اضطراب فراوان به سوی کرماشان به‌راه افتاد. بیمارستان مملو از مجروحانی بود که در اعتراضات شرکت کرده بودند و با این وجود، کادر پزشکی از ارائه‌ی خدمات درمانی به اغلب زخمی‌ها خودداری می‌کردند.
برهان تحت یک عمل جراحی طولانی شش ساعته قرار گرفت. سوران در آن ساعات شاهد انتقال هشت معترض کشته شده از اتاق عمل به سردخانه بیمارستان بود. پس از عمل جراحی، برهان برای حفظ جان خود مبارزه کرد اما متاسفانه ۳۴ ساعت بعد از عمل، به دلیل بی‌توجهی کادر پزشکی، به‌قتل رسید.
در طی این ۳۴ ساعت سوران شاهد بود که نیروهای سپاه تمامی مجروحان دیگر را ربودند و طی دو روز، بیمارستان را خالی از بیمار کردند. پس از مرگ برهان، خانواده‌ی او تحت فشار شدید سپاه قرار گرفتند و با بازجویی‌های مستمر مواجه شدند. هم‌زمان، آن‌ها درگیر ترتیب دادن مراسم خاک‌سپاری برهان و سوگواری عزیز ازدست‌رفته‌شان بودند.
سه هفته بعد، در حالی که دسترسی به اینترنت در ایران به تدریج از سر گرفته‌شد، دنیا از گستردگی جنایاتی که رژیم جمهوی اسلامی در جریان اعتراضات مرتکب شده بود، مطلع شد. در حالی که خبرگزاری رویترز تعداد کشته‌شدگان را حداقل ۱۵۰۰ نفر گزارش کرده است، تحلیل‌های آماری و مقایسه مرگ و میرهای ثبت شده در آبان ۱۳۹۸ توسط سازمان ثبت احوال ایران نشان می‌دهد که این رقم حتی می‌تواند بین ۶۰۰۰ تا ۸۰۰۰ نفر باشد.
دو ماه پس از آبان خونین، نیروی هوافضای سپاه در دی‌ماه ۱۳۹۸ با شلیک دو موشک به پرواز ۷۵۲ خطوط هوایی بین‌المللی اوکراین منجر به کشته شدن ۱۷۶ سرنشین این هواپیمای مسافربری شد. نیروهای سپاه، تظاهرات‌های خیابانی بعدی را همانند تظاهرات خونین آبان سرکوب کردند و در اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۴۰ معترض را کشتند.
با توجه به قتل‌عام‌های متعدد نیروهای سپاه در سال‌های فعالیت این سازمان، ایرانیان خارج از کشور همواره شعار «سپاه تروریست است» را در سراسر جهان سر داده‌اند. در میان کشورهای فایو آیز (ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، استرالیا و نیوزلند)، سپاه پاسداران تاکنون در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا و کانادا قرار گرفته است. در سال ۲۰۲۲ میلادی، احزاب سیاسی نیوزیلند از جمله حزب ملی، ACT، سبزها و Te Pāti Māori طی نامه‌‌ای مشترک از جاسیندا آردرن، نخست وزیر وقت، خواستند تا سپاه پاسداران را به دلایل متعدد از جمله اقدامات خشونت آمیز این سازمان علیه معترضان در ایران، به عنوان یک نهاد تروریستی معرفی کند.
دولت فعلی نیوزیلند باید این موضوع را با جدیت پیگیری کند، چرا که چنین تصمیمی به انزوای هر چه بیشتر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در صحنه‌ی بین‌المللی کمک می‌کند و به رسمیت شناختن فزاینده‌ی نقش آن در سرکوب‌های خشونت‌آمیز را برجسته می‌کند.
- سوران منصورنیا، دکتری علوم فضایی در دانشگاه اوتاگو و دانشگاه خرونینگن، و از اعضای انجمن خانواده‌های دادخواه آبان
- عباس علیزاده، دکترای دانشگاه اوتاگو، و یکی از اعضای گروه همبستگی ایرانیان نیوزیلند
Ad placeholder
* این مقاله ترجمه‌ی مقاله منتشر شده در روزنامه پرس نیوزیلند است.
