رامتین شهرزاد
در ساعاتی از شب ولنتیان در تهران، در دفتر «کوروش کمپانی»، جمعی با عجله، مشغول جمعآوری مدارک و آماده فرار میشدند. آنچه ساعاتی بعد به شبکههای اجتماعی راه یافت، کاغذهای رها شده، از جمله درخواست استرداد پول پرداخت شده، و کولر و یخچالی است که بر زمین افتاده و رها شدهاند. وبسایت رسمی این شرکت از کار افتاده است، اینستاگرام آن با یک میلیون فالوئر، خصوصی شده و دیگر پستی در آن نیست و کسی دیگر به تلفنهای این شرکت جواب نمیدهد.
«کوروش کمپانی» برای بسیاری در ایران نامی آشناست: اگر اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بخصوص در اینستاگرام را دنبال میکنید، احتمال بسیار تبلیغ این شرکت را در صفحههای ورزشکاران، هنرمندان و… دیدهاید. این شرکت ادعا میکرد که تلفن همراه با تخفیفی باورنکردنی میفروشد و شعار اصلیشان، «آیفون ۱۳ با ۲۰ میلیون تومان» بود. در حالی که این تلفن اگر به قیمت بازار خارج از ایران خریده شود، دستکم ۴۰ میلیون تومان خواهد بود.
فرار مدیران این شرکت با پول مردم در جیبهایشان در حالی صورت گرفت که در تهران، نگاههای امنیتی دوخته به «دیجیکالا» بود که روی ماگهایشان اسم فاطمه زهرا و محمد گذاشتهاند و این بهنظرشان توهینآمیز رسیده بود (هر دو از نامهای پرتکرار در ایران است).
میلاد نوری، برنامهنویس در آن زمان در ایکس نوشت:
متاسفم واقعا. مدیرعامل دیجیکالا رو بازداشت کردند! در مقابل طرف وسط پایتخت این مملکت، به اسم آیفون ۲۰میلیونی داره سر ملت رو کلاه میذاره، کلب(کلاهبرداری) هم رسانهای شده. اما کسی باهاش کاری نداره.
پیش از فرار و تخلیه شبانه دفتر کوروش کمپانی، نوری در پستی دیگر نوشت:
بعد از کوروش کمپانی، تاخیر در تحویل آیفون زیر قیمت به موبایل موسوی (موبایل استقلال) هم رسید. نکته مهم اینه که موبایل موسوی، اسپانسر رسمی باشگاه استقلال تهرانه و اسمش پشت پیراهن این تیم درج شده و در اقدامی بسیار عجیب، گوشی آیفون ۱۳ آکبند رو پایینتر از قیمت خود شرکت اپل به فروش میرسونه!
موبایل موسوی به موبایل استقلال مشهور است چون تبلیغ آن بر لباس بازیکنهای تیم استقلال تهران نقش بسته است.
از تبلیغات این شرکت، این ویدیوی مدیرعامل آن، امیرحسین شریفیان همچنان در فضای مجازی موجود است:
اگر به سراغ جستوجوی نام کوروش کمپانی در فضای مجازی بروید، خواهید دید که بیشتر خبرهای منتشر شده در مورد این شرکت، در حقیقت آگهیهایی به اسم خبر بودند. یک پاراگراف معرفی این شرکت تقریبا در همه جا یکسان بازنشر شده است و این مثال از «کتاب اول» است:
شرکت کوروش پردازان آی سا ( برند تجاری کوروش کمپانی) مجموعهای ایرانی است که در سال ۱۳۹۷ خورشیدی توسط امیرحسین شریفیان در استان تهران پایهگذاری شد. این مجموعه یکی از بزرگترین و به روزترین مرکز تعمیرات دستگاههای الکترونیکی شامل موبایل، تبلت، لپتاپ، ماشینهای اداری و کنسولهای بازی در کشور محسوب میشود که با نیروی انسانی بالغ بر ۷۰ نفر به فعالیت خود در این عرصه مشغول است. خدمات این شرکت شامل سرویس، تعمیر و فروش انواع دستگاههای الکترونیکی میباشد، این شرکت با بهرهگیری و تکیه بر دانش تکنسینهای مجرب خود و دریافت گواهیهای استاندارد بینالمللی تعمیرات از شرکتهای معتبر و به روز دنیا توانسته گامی بزرگ در عرصه تعمیرات دستگاه الکترونیکی در ایران بردارد.
پلمپ کوتاهمدت کوروش کمپانی در همان ماهی که مدیرانش فراری شدند
چهارشنبه، ۲۵ بهمن ماه که تصویر دفتر به حال خود رها شده «کوروش کمپانی» در فضای مجازی دست به دست میشد، تنها چند روز از ۸ بهمن گذشته بود، وقتی دفتر این شرکت توسط نیروی انتظامی پلمپ شد.
دیجیاتو، در ۸ بهمن گزارش «کوروش کمپانی پلمب شد» را منتشر کرد و در ابتدای آن نوشت:
کوروش کمپانی، یکی از فروشندگان آیفون بیست میلیون تومانی، پلمب شد. بهنظر میرسد پلمب این شرکت بهخاطر شکایات متعدد خریداران موبایل از این مجموعه است که طی روزهای گذشته بارها و بارها بهخاطر عدم دریافت خریدهایشان اعتراض کردهاند. با اینکه دفتر فروش این مجموعه پلمب شده است، اما همچنان امکان خرید از وبسایت این مجموعه برای افراد وجود دارد و درگاه خرید این مجموعه همچنان فعال است. گفتنی است اوایل دیماه، این شرکت درباره اخباری که پیرامون روش فروش آیفون در آن منتشر شده بود، بیانیهای منتشر کرد و در آن «باافتخار» اعلام نمود که حتی «یک شاکی خصوصی» هم ندارد.
اسکرینشات یک استوری منتسب به اینستاگرام کوروش کمپانی البته ادعا میکند دفتر این شرکت برای «حجاب اجباری» پملپ شده بود:
خیلی امروز هجمه برای ما درست شد ولی به اطلاع دوستان میرسونم دوستان نیروی انتظامی محترم به علت بدحجابی مشترهامون در روز بلک فرایدی امروز مغازه پلمپ کردن ولی قراره تعهد بدیم و اول هفته باز هستیم جنس هم داخل مغازه داریم برای تحویل نگران نباشید مثل شیر وایسادیم ما تا مراحل قانونیش حل بشه
در همین استوری ادعا شده:
راستی پیچ کورش کمپانی و من هک شده بود و مسیجهای از طرف ما برای مشتریان عزیز رفته بوده که اصلا کار ما نبوده خواهشا صبور باشین ما بهزودی برمیگردیم و خدمت گذاری میکنیم من مرد روزهای سختم و خیلی زود حل میشه و جایی هم نرفتم
چند روز بعد، امیرحسین شریفیان گریخت و دست خریداران خالی ماند.
«تا امروز حتی یک شاکی خصوصی هم نداریم»
مدیریت کوروش کمپانی، پیشتر اعتراضها به دریافت وجه خرید اما عدم ارسال کالا در بیانیهای مطبوعاتی ادعا کرد اینها همهاش ساخته و پرداخته «رسانههای معاند» با هدف «تخریب این برند در اذهان عمومی و آسیبرسانی به روند رشد و موفقیت آن» است و سپس گفت:
مجموعه کوروش کمپانی توسط این بیانیه رسمی با افتخار اعلام میکند تا امروز با شرایط و قیمتهایی باورنکردنی و به صورت کاملا قانونی صاحب گوشی آیفون کرده است و تا امروز حتی یک شاکی خصوصی هم نداشته است.
تمامی رسانههایی که این بیانیه کوتاه را منتشر کردند، مانند تابناک در انتهای آن اشاره نکردند که این یک آگهی است نه یک گزارش خبری. در زمان نوشتن این گزارش، همچنان تبلیغ فروشگاه کوروش کمپانی و امکان خرید آن در وبسایت دیوار موجود است.
دیجیاتو یادآوری کرد که کوروش کمپانی، مثال بارز یک کلاهبرداری مدل پانزی (Ponzi) است:
شرکتهای پانزی با ورود یک سرمایه گسترده به مجموعه خود، اقدام به فعالیت میکنند و با ادامه تزریق این سرمایه، به حیات خود ادامه میدهند. شرکتهای پانزی زمانی که با کمبود ورود سرمایه از سوی مردم مواجه شوند، با اختلال شدید در کار خود روبهرو خواهند شد. در روش پانزی، سود سرمایه با کار اقتصادی بهدست نمیآید و چرخ اقتصادی آن با سرمایهگذاری افراد میچرخد. در این سیستم گوشیهایی با قیمت بسیار پایین به افراد فروخته میشود تا اعتماد در بین آحاد جامعه شکل بگیرد و سپس با هجوم خریداران و پیشسفارش آنها، فروشنده سود خود را برداشته و بهصورت قطرهچکانی، سفارشهای افراد را به آنها تحویل میدهد.
با توجه به اینکه وبسایت این شرکت در دسترس نیست، زمانه قادر به دسترسی پیدا کردن به شرایط و مققرات خرید آن نیست اما دیجیاتو نوشت:
شرایط خرید و قوانین این مجموعهها نیز شامل بندهایی است که کمک میکند این شرکتها از زیر بار بسیاری از مشکلات خود فرار کنند. به عنوان مثال، در شرایط خرید کوروش کمپانی ذکر شده است که «پس از ثبت سفارش امکان عودت وجه و لغو سفارش وجود ندارد.» یا در بخش دیگری درج شده که «ممکن است سفارشها با اندکی تأخیر نسبت به آنچه در سایت عنوان شده، بهدست مشتریان برسد».
در شرایط اقتصادی کنونی ایران، قیمت سختافزارهایی مانند تلفن همراه، به شدت گران شده و خریداری مارکهای مشهورتر تقریبا ناممکن شده است. «کوروش کمپانی» وعده تخفیف میداد، اما در واقعیت یک کلاهبرداری گسترده بود. این سوال همچنان وجود دارد که موبایل موسوی هم که به شیوهای نزدیک به «کوروش کمپانی» کار میکند، همین راه را در پیش خواهد گرفت یا با آن برخورد قانونی خواهد شد.