اسرین رحیمی
جنبش بازنشستگان در ایران یکی از مهمترین و فعال‌ترین جنبش‌های اجتماعی است که در سال‌های اخیر به‌ویژه پس از افزایش مشکلات معیشتی، به صورت منظم و مداوم شاهد تجمعات و اعتراضات گسترده‌ای بوده است.
این جنبش عمدتاً به دلیل نارضایتی از وضعیت اقتصادی، کاهش ارزش قدرت خرید و عدم تطابق حقوق بازنشستگان با تورم بالا، در کنار سایر جنبش ها در ایران به جنبشی پر توان وسازمان یافته و درعین حال توجه به مسائل معیشتی که بسیار مهم است و به مسائل اجتماعی و سیاسی هم توجه دارن تبدیل شده است. بازنشستگان به عنوان افرادی که بخش عمده‌ای از عمر خود را صرف خدمت به جامعه کرده اند، اکنون با مشکلاتی نظیر پرداخت دیرهنگام حقوق، کاهش قدرت خرید و نداشتن پوشش‌های درمانی مناسب روبرو شده اند. زنان در جنبش‌های بازنشستگان نه تنها به‌عنوان پیگیر حقوق فردی خود، بلکه به‌عنوان نیروی پیشبرنده برای بهبود شرایط زندگی تمام بازنشستگان عمل می‌کنند.زنان در جنبش‌های اجتماعی به ویژه جنبش‌های بازنشستگان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. در جنبش بازنشستگان، زنان به‌عنوان فعالان اصلی برای ارتقاء حقوق بازنشستگان و تحقق عدالت اجتماعی حضور دارند آنها در تظاهرات، اعتراضات، و تشکیل جنبش های پیشرو نقش مهمی ایفا می کنند و همچنین به عنوان سخنگویان و نمایندگان این جنبش در رسانه‌ها و نهادهای سیاسی فعالیت ویژه ای دارند
مطالبات اصلی جنبش بازنشستگان به چندین بخش اصلی تقسیم می‌شود که مهمترین آنها به طور مداوم افزایش حقوق متناسب با نرخ تورم و هزینه‌های زندگی هستند. در سال‌های اخیر، بسیاری از آنها از کمبود قدرت خرید خود گلایه دارند، چرا که حقوق آنها به اندازه‌ای نیست که بتواند هزینه‌های روزمره و ضروری را پوشش دهد. به اینم یاید اشاره کرد که صندوق بازنشستگان نهادی ست که در ابتدا به منظور تأمین منابع مالی و رفاهی برای افرادی که به دلیل کهولت سن یا شرایط خاص از شغل خود بازنشسته شده‌اند، تأسیس شد، این صندوق‌ها معمولاً از طریق حق بیمه‌هایی که کارکنان در دوران خدمت خود پرداخت می‌کنند، تأمین مالی می‌شوند و پس از بازنشستگی، به آنها مستمری یا حقوق بازنشستگی پرداخت می‌نمایند. اما اکنون دولت با دست درازی به این صندوق ها بازنشستگان را از حق طبیعی خود یعنی پرداخت مستمری مکفی برای تأمین یک زندگی مرفه در شان آنها محروم کرده است
هریکی دیگر از خواسته های اصلی بازنشستگان، پرداخت به موقع حقوق است. تأخیر در پرداخت حقوق باعث ایجاد فشار مالی مضاعف بر این گروه از جامعه می‌شود. بازنشستگان در دوران پیری به خدمات درمانی بیشتری نیاز دارند اما بسیاری از آنها از پوشش بیمه های ناکافی و هزینه‌های بالای درمان رنج می برند. درکنار افزایش حقوق و بهبود وضعیت بیمه درمانی، بسیاری از بازنشستگان خواهان بهبود شرایط رفاهی خود از جمله فراهم شدن تسهیلات مالی و رفاهی هستند.
یکی از مهمترین دلایل شکل گیری جنبش بازنشستگان شرایط نامساعد کشور و تورم بالای آن است. بازنشستگان به دلیل محدود بودن منابع درآمدی، از افزایش قیمت‌ها به شدت آسیب دیده‌اند. به ویژه در سال های اخیر، قیمت مسکن و کالاهای اساسی و همچنین خدمات به شدت افزایش یافته است اما حقوق بازنشستگان به اندازه ی کافی افزایش نیافته است. تأثیرات اجتماعی و سیاسی جنبش بازنشستگان تنها به حوزه اقتصادی محدود نمی شود, بلکه به شکلی عمیق تر بر عرصه اجتماعی و سیاسی کشور نیز تاثیر گذاشته است. اعتراضات بازنشستگان موجب شده است که مسئله معیشت به یکی از موضوعات داغ اجتماعی تبدیل شود و رسانه‌ها و نهادهای مختلف نیز به آن توجه بیشتری نشان دهند.
جنبش بازنشستگان در ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی به عنوان یکی از مهمترین جنبش ها در حال حاضر، نشان دهنده نارضایتی گسترده از شرایط اقتصادی و اجتماعی است. خواسته های این جنبش، شامل افزایش حقوق، بهبود وضعیت بیمه ی درمانی و ارائه تسهیلات رفاهی برای بازنشستگان می باشد. بسیاری از بازنشستگان سالخورده بعد از ۴۰ سال کار برای تامین مایحتاج زندگی خود و خانوادهدشان مجبور می شوند دنبال شغلی بگردند و یا فقر و مشکلات بیشتری را تحمل نمایند. مبارزات بازنشستگان، که بخشی از مبارزات کارگران ایران بوده،به دفعات مورد حمله نیروهای سرکوبگر قرار گرفته است. قوه قضایی فاسد رژیم نیز در این مورد برای بازنشستگان فعال دست به پرونده سازی بسیاری زده است. بازنشستگان در کنار مبارزات صنفی خویش در اعترضات خود و سر دادن شعارهای معیشتی، شعارهای سیاسی نیز سر داده اند. برای نمونه میتوان به شعار های زیر اشاره کرد «فریادفریاد، از این همه بیداد.»، «آقازاده آمریکاست، تورمش مال ماست.» ،«نه جنگ میخوایم، نه کشتار، رفاه میخوایم ماندگار» ،«نه به اعدام»،«زندانی سیاسی آزاد باید گردد.»
تا زمانی که این خواسته ها برآورده نشوند بازنشستگان همچنان به اعتراضات و تجمعات خود ادامه خواهند داد و این به یکی از چالش‌های مهم در برابر رژیم تبدیل شده است.
سرنگونی این نظام فاسد و مرتجع که باعث فقر و فلاکت احاد جامعه و از جمله بازنشستگان است. پدران و مادران ما شایسته بهترین و امن ترین شرایط زندگی بعد از یک عمر تلاش و زحمت هستند.
