سفر پرهیاهوی دونالد ترامپ به کشورهای ثروتمند عربی با هدف تجارت!

            بهرام رحمانی

bahram.rehmani@gmail.com

روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت 1404-13 مه 2025، دونالد ترامپ در نخستین سفر خارجی دومین دوره ریاست‌جمهوری خود وارد عربستان سعودی شد. هم‌زمان با او تیمی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران و ثروتمندان و مدیران مشهورترین کسب‌وکارهای آمریکایی هم به ریاض رفتند.

بویینگ ۷۷۷ که از دبی عازم ریاض بود، پر از مسافران کت‌و‌شلوار پوش غربی است که احتمالا پس از این پرواز یک‌و‌نیم ساعته عازم ملاقات رسمی یا ماموریت کاری بودند. 

هیاتی که دونالد ترامپ را در سفر به کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس همراهی می‌کند، تنها مارکو روبیو وزیر امور خارجه، پیت هگست وزیر دفاع و اسکات بسنت وزیر خزانه‌داری را در بر نمی‌گیرد. بسیاری از سرمایه‌داران سرشناس آمریکایی نیز در این سفر رییس‌ جمهور را همراهی کردند که از جمله می‌توان به  ایلان ماسک رییس شرکت تسلا، اندی جاسی مدیرعامل آمازون، مارک زاکربرگ صاحب شرکت متا، سم آلتمن مدیرعامل آوپن‌ای‌آی و مدیران عامل شرکت‌های بلک‌راک، سیتی‌گروپ، آی‌بی‌ام، بوئینگ، دلتا ایرلاینز، آمریکن ایرلاینز، یونایتد ایرلاینز و بسیاری دیگر اشاره کرد. همراهانی که فهرست آن‌ها خود گویای اهمیت اقتصادی و تجاری این سفر است.

به گزارش شبکه «سی‌ان‌ان»، مقامات ارشد کاخ سفید اعلام کرده‌اند که بیش‌تر کارکنان بلندپایه کاخ سفید، از جمله رییس دفتر «سوزی وایلس» و گروهی از معاونان رییس‌جمهوری، نیز دونالد ترامپ را در این سفر همراهی خواهند کرد.

در میان دعوت‌شدگان برای حضور در مجمع تجاری سعودی –آمریکا که روز سه‌شنبه برگزار شد و مدیران اجرایی بزرگ مانند ایلان ماسک رییس شرکت تسلا، اندی جسی مدیرعامل آمازون و هم‌چنین مدیران عامل شرکت‌های بلک‌راک، سیتی‌گروپ، آی‌بی‌ام، بوئینگ، دلتا ایرلاینز، امریکن ایرلاینز، و یونایتد ایرلاینز و دیگر شرکت‌ها حضور داشتند.

کارولین لیفیت، سخن‌گوی کاخ سفید، پیش از سفر تاکید کرده بود که: «رییس‌جمهور مشتاقانه منتظر آغاز بازگشت تاریخی خود به خاورمیانه است.»

این اولین سفر ترامپ به خارج از ایالات متحده در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش است. او هشت سال پیش نیز سعودی را به‌عنوان نخستین مقصد سفر خارجی خود به‌عنوان رییس‌جمهوری آمریکا انتخاب کرد؛ سفری که بار دیگر اهمیت روزافزون نقش ژئوپولیتیکی پادشاهی عربی سعودی، قطر و امارات متحده عربی در منطقه و هم‌چنین روابط تجاری و تاریخی ویژه میان دو طرف را برجسته می‌سازد.

ترامپ افزون بر عربستان سعودی، قرار است از دوحه‌(قطر) و ابوظبی‌(پایتخت امارات متحده عربی) نیز دیدن کرد که هر دو در مجاورت خلیج فارس قرار دارند.

هدف اصلی ترامپ، به‌عنوان یک تاجر کارکشته، جذب سرمایه‌گذاری مالی این کشورها در آمریکا و هم‌چنین کسب حمایت آن‌ها در مناقشه‌های منطقه‌ای، از جمله جنگ اسرائیل و حمله به غزه و محدود کردن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است.

رییس‌جمهور آمریکا، هم‌چنین از طریق کسب‌وکارهای شخصی خود، ارتباطات مالی قابل‌توجهی با این کشورها دارد و مالکیت این شرکت‌ها را حتی در دوران ریاست‌جمهوری حفظ کرده است.

در همین حال دونالد ترامپ روز سه‌شنبه اعلام کرد که ایالات متحده بمباران حوثی‌ها در یمن را متوقف خواهد کرد و گفت که این گروه نزدیک به ایران موافقت کرده است حملات به مسیرهای مهم کشتیرانی در خاورمیانه را پایان دهد.

پس از این اعلام، عمان گفت که میانجی‌گری آتش‌بس را برعهده داشته است. این توافق نشان‌دهنده تغییر عمده در سیاست حوثی‌ها از زمان آغاز جنگ اسرائیل در غزه در اکتبر ۲۰۲۳ است.

عمان در بیانیه‌ای اعلام کرد که بر اساس این توافق، نه آمریکا و نه حوثی‌ها یکدیگر را هدف قرار نخواهند داد، از جمله کشتی‌های آمریکایی را در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب.

با این حال، بیانیه عمان اشاره‌ای به این موضوع نکرد که آیا حوثی‌ها موافقت کرده‌اند حملات به اسرائیل را متوقف کنند یا خیر.

مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی حوثی‌های یمن، گفت که این گروه به حمایت خود از غزه ادامه خواهد داد و چنین حملاتی ادامه خواهد یافت.

محمد عبدالسلام، سخن‌گوی حوثی‌ها نیز به شبکه المسیره گفت:

تفاهم با آمریکایی‌ها فقط شامل هدف قرار دادن کشتی‌های آمریکایی در ازای توقف تجاوز علیه یمن است و هیچ ارتباطی با عملیات جاری نیروهای مسلح یمن علیه دشمن صهیونیستی‌(اسرائیل) ندارد.

هم‌چنین محمد علی الحوثی، رییس کمیته عالی انقلاب یمن، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس گفت که توقف «تجاوز» آمریکا علیه یمن مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.

ترامپ در نشستی در کاخ سفید با مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا، درباره حوثی‌ها گفت: آن‌ها گفتند لطفا دیگر ما را بمباران نکنید و ما هم به کشتی‌های شما حمله نخواهیم کرد. من حرف آن‌ها را می‌پذیرم و ما از همین حالا بمباران حوثی‌ها را متوقف خواهیم کرد.

قطر و کویت در بیانیه‌های جداگانه از توافق آتش‌بس استقبال کردند و ابراز امیدواری کردند که این گام به امنیت کشتیرانی بین‌المللی کمک کند.

این در حالی است که شبکه خبری سی‌ان‌ان آمریکا به‌نقل از یک مقام اسرائیلی نوشته است که ایالات متحده پیش از اعلام عمومی ترامپ، اسرائیل را در جریان آتش‌بس با حوثی‌ها قرار نداده بود.

حوثی‌ها از زمان آغاز حمله نظامی اسرائیل به غزه‌(پس از حمله مرگبار گروه حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳)، به اسرائیل و کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند.

نیروهای آمریکایی گفته‌اند که از ۲۵ اسفند– ۱۵ مارس تاکنون بیش از یک‌هزار هدف در یمن را مورد حمله قرار داده‌اند که به‌گفته آن‌ها صدها نفر از نیروهای حوثی و چندین فرمانده این گروه را کشته‌اند.

تنش‌ها از زمان جنگ غزه بالا گرفته بود، اما پس از اصابت موشک حوثی‌ها در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بن‌گوریون اسرائیل در روز یک‌شنبه 14 اردیبهشت، شدت گرفت. این امر موجب شد اسرائیل روز دوشنبه بندر حدیده یمن را هدف حملات هوایی قرار دهد.

روز سه‌شنبه نیز ارتش اسرائیل برای دومین روز متوالی فرودگاه اصلی صنعا، پایتخت یمن را مورد حمله قرار داد.

در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، آمریکا و بریتانیا با حملات هوایی به اهداف حوثی‌ها واکنش نشان دادند تا مسیر مهم تجاری دریای سرخ که حدود ۱۵ درصد عبورومرور کشتیرانی جهانی از آن می‌گذرد، باز بماند.

پس از به‌قدرت رسیدن ترامپ در ماه ژانویه گذشته، او تصمیم گرفت حملات هوایی علیه حوثی‌ها را به‌شدت افزایش دهد. این اقدام پس از آن صورت گرفت که حوثی‌ها اعلام کردند حملات به کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ، دریای عرب، تنگه باب‌المندب و خلیج عدن را از سر خواهند گرفت.

پیش‌تر آسوشیتدپرس گفته است که ترامپ می‌خواهد در سفر خود به عربستان سعودی نام خلیج فارس را به «خلیج عربی» تغییر دهد. این خبر آسوشیتدپرس، به‌عنوان سوژه مهمی در صدر اخبار و گزارشات و تحلیل‌های سلطنت‌‌طلبان و جمهوری اسلامی قرار گرفت.

رییس‌جمهور آمریکا از توافق با حوثی‌ها خبر داد. گفته می‌شود که این توافق به مذاکرات آمریکا و ایران مربوط است که دور چهارم آن به تعویق افتاد. مذاکره‌ای که به نگرانی دولت اسرائیل منجر شد.

شبکه سی‌ان‌ان به‌نقل از منابع آگاه نوشته است که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه که مسئول هیات آمریکایی در مذاکرات با ایران است، هفته گذشته برای برقراری آتش‌بس با حوثی‌ها تلاش کرده و این مذاکرات با میانجی‌گری عمان انجام شده است.

سی‌ان‌ان افزوده است که «این توافق می‌تواند به پیشبرد مذاکرات هسته‌ای آمریکا و ایران کمک کند. دو طرف تاکنون سه دور مذاکره داشته‌اند، اما زمان دور چهارم هنوز مشخص نیست.»

به‌دلیل شفاف نبودن مذاکرات ایران و آمریکا هنوز روشن نیست که دست‌یابی به توافق با حوثی‌های یمن به‌طور مستقیم در جریان سه دور مذاکره ایران و آمریکا به‌دست آمده یا روند جداگانه‌ای داشته است.

خلیج فارس از قرن شانزدهم میلادی به این نام شناخته شده است، اگرچه در بسیاری از کشورهای خاورمیانه، استفاده از نام‌های «خلیج عرب» یا «خلیج عربی» رایج است. در سال ۲۰۱۲، دولت ایران به‌دلیل حذف کامل نام این آبراه در نقشه‌های گوگل، تهدید به شکایت از این شرکت کرد.

در نقشه‌های گوگل در آمریکا، این آبراه با عنوان «خلیج فارس»‌(خلیج عربی) نمایش داده می‌شود، در حالی که اپل‌مپ‌ها تنها از نام «خلیج فارس» استفاده می‌کنند.

ارتش آمریکا سال‌هاست که در بیانیه‌ها و تصاویر رسمی خود، به‌صورت یک‌جانبه از عبارت «خلیج عربی» استفاده می‌کند.

سازمان بین‌المللی هیدروگرافی‌(که آمریکا نیز عضو آن است) تلاش می‌کند تا تمام دریاها، اقیانوس‌ها و آب‌های قابل کشتیرانی جهان به‌صورت یک‌سان نقشه‌برداری و نام‌گذاری شوند. با این حال، مواردی وجود دارد که کشورها در اسناد خود از نام‌های متفاوت برای یک آبراه یا منطقه جغرافیایی استفاده می‌کنند.

تغییر نام احتمالی خلیج فارس چند ماه پس از آن صورت می‌گیرد که ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده از این پس «خلیج مکزیک» را با نام «خلیج آمریکا» خطاب خواهد کرد.

بنا به گزارش‌ها، یاسمین انصاری، نماینده دموکرات ایرانی‌تبار کنگره آمریکا می‌گوید طرحی را به کنگره آمریکا ارایه می‌کند که هدف آن ممانعت از هرگونه اقدام دولت فدرال و در راس آن دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آن کشور برای تغییر نام خلیج فارس است.

دفتر انصاری دوشنبه شب ضمن اعلام این خبر به نقل از این نماینده ایالت آریزونا نوشت: «از تلاش برای تغییر نام خلیج فارس تا پذیرفتن هواپیمای اختصاصی لوکس، همه به هم ربط دارند.»

سی‌ان‌ان به نقل از منابع آگاه اعلام کرد: ترامپ برنامه‌ریزی کرده بود که ایالات متحده از این پس به خلیج فارس به عنوان «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» اطلاق کند. این برنامه‌ها در روزهای بعد تغییر کرد، زیرا مقامات ایرانی اعلام کردند که به شدت با چنین اقدامی مخالفت خواهند کرد.

اهدای هواپیما 400 میلیون دلاری قطر به ترامپ

خاندان سلطنتی قطر یک فروند هواپیمای بوئینگ 747-8 لوکس به ارزش تقریبی 400 میلیون دلار را به دونالد ترامپ، رییس‌جمهور ایالات متحده، اهدا کرد. این هواپیما قرار است تا زمان تحویل نسل تازه هواپیماهای ریاست جمهوری آمریکا توسط بوئینگ، به‌عنوان «ایرفورس وان» هواپیمای ریاست جمهوری آمریکا مورد استفاده قرار گیرد و پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، به بنیاد کتابخانه ریاست‌جمهوری او منتقل شود. این اقدام با واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج از ایالات متحده مواجه شده است. منتقدان، از جمله برخی از اعضای حزب جمهوری‌خواه، این هدیه را به‌عنوان نقض بند امتیازات خارجی در قانون اساسی ایالات متحده می‌دانند، که دریافت هدایا از دولت‌های خارجی بدون تایید کنگره را ممنوع می‌کند. هم‌چنین نگرانی‌هایی درباره امنیت ملی و احتمال نفوذ خارجی مطرح شده است. ترامپ در دفاع از این اقدام اظهار داشته که این هواپیما به وزارت دفاع ایالات متحده اهدا می‌شود و پس از پایان دوره ریاست ‌جمهوری‌اش به کتابخانه ریاست‌جمهوری او منتقل خواهد شد، بنابراین این هدیه شخصی تلقی نمی‌شود.

دونالد ترامپ، روز دوشنبه از قطر به خاطر هدیه دادن یک جت لوکس رایگان به دولتش تمجید کرد اما مقامات فعلی و سابق ارتش، دفاع و آژانس «سرویس مخفی» ایالات متحده گفتند که او احتمالا برای استفاده از این هواپیما باید دستورالعمل‌های امنیتی موجود را لغو کند.

ترامپ گفت که اگر هدیه ۴۰۰ میلیون دلاری بوئینگ ۷۴۷–۸ را نپذیرد، فرد احمقی خواهد بود و آن را حرکتی بزرگ از سوی قطر خواند. رییس جمهور آمریکا خاطرنشان کرد در شرایطی که دولتش منتظر تکمیل دو هواپیمای بوئینگ با استانداردهای سخت‌گیرانه نظامی مناسب برای ایر فورس وان است، قصد دارد از این هواپیما به مدت «چند سال» استفاده کند.

سوابق پرواز نشان می‌دهد که جت قطری پنج هفته پیش به فرودگاه بین‌المللی سن آنتونیو‌(شهری در ایالت تگزاس) منتقل شده است که نشان می‌دهد، ممکن است مقدمات ارتقای آن از قبل در حال انجام باشد.

روزنامه وال استریت ژورنال اولین بار در این ماه گزارش داد که ترامپ پیمان‌کار دفاعی «ال۳ هریس» (L۳Harris) را برای مقاوم‌سازی هواپیمای قطری در تگزاس مامور کرده است. سپس شبکه ای‌بی‌سی نیوز روز یک‌شنبه گزارش داد که این هواپیما به‌عنوان هدیه به دولت ترامپ منتقل خواهد شد.

به گفته «ایان پچنیک» سخن‌گوی سرویس ردیابی پرواز فلایت‌رادار۲۴، این جت دو طبقه مجلل که در ابتدا برای استفاده خانواده سلطنتی قطر خریداری شده بود در ۳۰ مارس دوحه را ترک کرد و در فرودگاه شارل دوگل در پاریس و سپس در ۲ آوریل در فرودگاه بین‌المللی بنگور در مِین‌(شمال شرقی‌ترین ایالت آمریکا) توقف داشت. سپس روز بعد هواپیما به سن آنتونیو پرواز کرد.

طبق عکس‌هایی که شرکت هوانوردی سوئیسی AMAC Aerospace از فضای داخلی این جت قطری ارائه داده است، این هواپیما دارای دو حمام کامل، ۹ سرویس بهداشتی، یک اتاق خواب اصلی و یک اتاق خواب مهمان، چندین سالن استراحت، یک دفتر کار خصوصی و صندلی‌های چرمی کرم و برنزه در هر دو پهنه است.

یک مقام سابق آمریکایی که از عملیات‌های ایر فورس وان آگاه است، گفت: این یک پست فرماندهی سیار مقاوم‌سازی‌شده با سلاح هسته‌ای است. باید در سطوح مختلف از قابلیت امنیتی برخوردار باشد. این مقام گفت که نیروی هوایی باید هواپیمای قطری که سال‌ها در خدمت سایر کشورها و افراد بوده است را مجددا و بازسازی کند تا به استاندارد برسد.

عربستان سعودی در چارچوب تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ شاهزاده محمد بن سلمان که هدف آن ایجاد تنوع در منابع درآمد اقتصادی است، به کاهش تنش‌ها در منطقه نیاز دارد و همکاری‌های دفاعی و امنیتی از جمله سرفصل‌های سفر ترامپ به ریاض است. آمریکا و عربستان سعودی هم‌چنین قصد دارند سرمایه‌گذاری و مشارکت اقتصادی در زمینه‌های مختلف از هوش مصنوعی تا معادن را افزایش دهند.

در سال ۲۰۱۷، ترامپ از قراردادهایی به ارزش بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار – از جمله فروش تجهیزات نظامی به ارزش ۱۱۰ میلیارد دلار – سخن گفت.

این بار نیز او با وعده قراردادهایی حتی سودآورتر خبرساز شده است و امید دارد تا یک تریلیون دلار سرمایه‌گذاری از عربستان سعودی جذب کند.

در عربستان سعودی، بر اساس اعلام کاخ سفید، توافق‌نامه‌هایی به ارزش حدود ۶۰۰ میلیارد دلار منعقد شده است؛ گرچه برخی از پروژه‌های یاد شده پیش‌تر در جریان بوده‌اند. در نشست هم‌زمانی که با حضور شماری از سرمایه‌گذاران و مدیران برجسته آمریکایی برگزار شد، ۱۴۵ قرارداد دیگر به ارزش بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار نیز امضاء شد. یکی از مهم‌ترین بخش‌های این توافق‌ها، قرارداد خرید تجهیزات و خدمات نظامی به ارزش ۱۴۲ میلیارد دلار توسط عربستان از بیش از دوازده شرکت دفاعی آمریکایی است. سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری مذکور هم‌چنین تعهد ۲۰ میلیارد دلاری شرکت سعودی DataVolt برای توسعه مراکز داده هوش مصنوعی و زیرساخت‌های انرژی در آمریکا و سرمایه‌گذاری ۸۰ میلیارد دلاری شرکت‌های گوگل، DataVolt، اوراکل، Salesforce، AMD  و Uber در حوزه فناوری میان دو کشور را شامل می‌شود. علاوه بر این، پروژه‌های زیرساختی به ارزش بیش از ۲ میلیارد دلار، از جمله فرودگاه بین‌المللی ملک سلمان و مجتمع تفریحی شهر قدیّه، توسط شرکت‌های آمریکایی در عربستان در دست اجراست.

جدا از توافقات دولتی، ایلان ماسک اعلام کرد که عربستان سعودی قرارداد استفاده از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک را برای کاربردهای هوانوردی و حمل‌ونقل دریایی منعقد کرده است. هم‌چنین، شرکت Nvidia فروش ۱۸ هزار تراشه هوش مصنوعی به شرکت تازه‌تأسیس Humain که حمایت سعودی‌ها را دارد و زیر نظر ولیعهد محمد بن سلمان فعالیت می‌کند، اعلام کرد. شرکت AMD نیز پروژه‌ای ۱۰ میلیارد دلاری برای تأمین تراشه‌ها و نرم‌افزارهای مورد نیاز مراکز داده هوش مصنوعی در مسیر گسترده‌ای از عربستان تا آمریکا آغاز کرده است. Humain قراردادهایی با شرکت‌هایGlobal AI، Cisco و آمازون برای احداث «منطقه هوش مصنوعی» در عربستان سعودی امضاء کرده است که توسعه زیرساخت‌ها، سرورها و شبکه‌هایی برای بهینه‌سازی آموزش هوش مصنوعی را شامل می‌شود.

در امارات متحده عربی، قراردادهایی به ارزش بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار منعقد شد. از جمله این توافق‌ها، تعهد شرکت هواپیمایی اتحاد (Etihad Airways) به سرمایه‌گذاری 5/14 میلیارد دلار در خرید ۲۸ فروند هواپیمای بوئینگ ۷۸۷ و ۷۷۷ ایکس ساخت ایالات متحده با موتورهای شرکت جنرال‌الکتریک بود. هم‌چنین، شرکت امارات گلوبال آلومینیوم متعهد به سرمایه‌گذاری ۴ میلیارد دلار در احداث کارخانه ذوب آلومینیوم در ایالت اوکلاهاما شد. وزارت بازرگانی آمریکا نیز اعلام کرد که دو کشور پروژه ساخت بزرگ‌ترین مرکز داده هوش مصنوعی خارج از آمریکا در ابوظبی را با همکاری شرکت اماراتی G42 آغاز خواهند کرد. این مرکز، با مساحتی در حدود ۱۰ مایل مربع و ظرفیت انرژی ۵ گیگاوات، زیرساخت مهمی در توسعه فناوری هوش مصنوعی به شمار می‌رود.

در قطر، توافق‌نامه سرمایه‌گذاری مشترکی باارزش بیش از ۲۴۳٫۵ میلیارد دلار بین دو کشور به امضا رسید که بر اساس برنامه‌ها، قرار است تا ۱٫۲ تریلیون دلار افزایش یابد. رئیس‌جمهوری آمریکا در پایگاه هوایی این کشور در قطر اعلام کرد که دوحه سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در پروژه‌های نظامی انجام می‌دهد و خرید سلاح به ارزش ۴۲ میلیارد دلار از ایالات متحده در دستور کار است. هم‌چنین، شرکت هواپیمایی قطر (Qatar Airways) قراردادی برای خرید ۲۱۰ فروند هواپیمای بوئینگ به ارزش تقریبی ۹۶ میلیارد دلار منعقد کرد که بزرگ‌ترین قرارداد مرتبط با این سفر محسوب می‌شود. شرکت قطری Al Rabban Capital نیز قراردادی یک‌میلیارددلاری با شرکت محاسبات کوانتومی Quantinuum برای سرمایه‌گذاری در فناوری کوانتومی و توسعه نیروی کار در آمریکا به امضا رساند. ایالات متحده و قطر هم‌چنین چندین قرارداد دفاعی از جمله خرید فناوری دفاع پهپاد به ارزش یک میلیارد دلار از شرکت Raytheon RTX و قراردادی دو میلیارد دلاری برای خرید هواپیماهای بدون سرنشین از شرکت General Atomics  را امضاء کردند.

در نهایت، باید تاکید کرد که محوریت اصلی این سفر، تمرکز بر توسعه همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری بوده است، در حالی که مسائل ژئوپلیتیکی در اولویت کم‌تری قرار داشته‌اند. از جمله پروژه‌های وابسته به خانواده ترامپ در منطقه می‌توان به مجتمع تفریحی گلف در قطر و برج‌های مسکونی در دوبی و جده اشاره کرد. هم‌چنین، صندوق سرمایه‌گذاری MGX، تحت حمایت امارات متحده عربی، در اوایل سال جاری میلادی، از دو میلیارد دلار رمزارز پایدار صادر شده توسط موسسه مالی World Liberty  متعلق به خانواده ترامپ برای سرمایه‌گذاری در شرکت بایننس بهره برده است.

بزرگ‌ترین شهر هوش مصنوعی

در سفر پر دستاورد ترامپ به خاورمیانه، بین آمریکا و امارات متحده عربی نیز قراردادهای هنگفتی امضاء شد. کاخ سفید اعلام کرد که هردو کشور توافق کرده‌اند تا بزرگترین مرکز هوش مصنوعی جهان به ارزش ۱۰۰ میلیارد دالر را در شهر ابوظبی در پایتخت امارات متحده عربی ایجاد کنند.

این شهر بزرگ‌ترین پایگاه داده در خارج از خاک آمریکا خواهد بود که در زمینی به مساحت ۲۶ کیلومتر مربع بنا می‌شود.

حجم کل معاملات تجاری که میان آمریکا و امارات متحده عربی امضاء شد به ۲۰۰ میلیارد دلار می‌رسد.

اما هردو کشور متعهد شده‌اند که سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی را طی یک دهه پیش رو به 4/1 تریلیون دلار برسانند.

خاورمیانه‌ای پرآشوب

طرح‌های پسا جنگ برای غزه و مسائل ناتمام با ایران در صدر فهرست وظایف سیاست خارجی آمریکا قرار دارند و متحدان خلیج فارس می‌توانند در هر دو زمینه مفید باشند.

دونالد ترامپ در نخستین روزهای دوره جدید ریاست‌جمهوری‌اش، دنیا را شوکه کرد و گفت کشورش می‌خواهد غزه را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل کند.

پیشنهاد او شامل جا به‌جایی اکثر جمعیت ۲/۱ میلیون نفری این منطقه بود که به گفته او، می‌توان هزینه آن را از «کشورهای همسایه ثروتمند» تامین کرد.

این طرح به‌طور گسترده در سطح جهانی محکوم شد و طرحی جایگزین از سوی کشورهای عربی برای بازسازی غزه پس از جنگ، از سوی ایالات متحده و اسرائیل رد شد.

بعبود گفت ترامپ احتمالا در این سفر به‌دنبال تامین مالی از کشورهای خلیج فارس برای هرگونه تلاش بازسازی در این سرزمین جنگ‌زده خواهد بود، اما ممکن است تمرکز خود را بر مسائل فوری‌تر بگذارد.

او گفت: «در حال حاضر، انتظار می‌رود ترامپ متحدان خلیج فارس را تشویق کند که ابتدا برای نهایی کردن آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه کمک کنند.»

این هدفی است که آن‌ها هم‌اکنون درگیر آن هستند: قطر، که میزبان بزرگ‌ترین پایگاه هوایی آمریکا در خاورمیانه است، نقش کلیدی در حصول توافق‌های مربوط به آزادی گروگان‌ها و آتش‌بس بین اسرائیل و حماس ایفا کرده است.

آمریکا اخیرا حضور نظامی خود را در خاورمیانه افزایش داده و برای جلوگیری از حمله به کشتی‌رانی در دریای سرخ، مواضع حوثی‌ها در یمن را بمباران کرده است.

یک هفته پیش از سفر ترامپ، عمان میان ایالات متحده و حوثی‌ها آتش‌بسی برقرار کرد.

منیمه معتقد است که ممکن است ریاض آمریکا را ترغیب کرده باشد تا پیش از سفر ترامپ، حملات هوایی را متوقف کند.

ترامپ به‌طور جداگانه تهدید کرده که اگر ایران توافق هسته‌ای نکند، آن کشور را بمباران خواهد کرد.

او در ماه مارس به فاکس نیوز گفت: «دو راه برای مقابله با ایران وجود دارد – راه نظامی یا توافق» و افزود که ترجیح می‌دهد «توافق کند.»

وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای در تاریخ ۳۰ آوریل گفت: «رژیم ایران به تحریک درگیری در خاورمیانه، پیش‌برد برنامه هسته‌ای‌اش و حمایت از شرکای تروریستی و نیروهای نیابتی‌اش ادامه می‌دهد.»

با این حال، به‌نظر می‌رسد هر دو طرف مایل‌اند از جنگ اجتناب کنند و عمان در حال میانجی‌گری گفت‌وگوها میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای تهران است.

نفوذ خلیج فارس در بحران‌های جهانی

عربستان سعودی نقش میانجی کلیدی میان آمریکا، روسیه و اوکراین را برعهده گرفته است.

در ماه فوریه، جلسه‌ای در سطح بالا میان آمریکا و روسیه در ریاض برگزار شد که طی آن درباره گفت‌وگوهایی برای پایان دادن به جنگ اوکراین – بدون حضور اوکراینی‌ها – بحث شد.

این نشست نخستین دیدار از زمان تهاجم گسترده روسیه در سال ۲۰۲۲ بود و نشانه‌ای از پایان تلاش‌های یکپارچه غرب برای انزوای مسکو قلمداد شد.

سپس در ماه مارس، پادشاهی سعودی میزبان هیات‌هایی از هر سه کشور در دورهای جداگانه مذاکرات درباره جنگ در اوکراین بود.

گفت‌وگوهای آمریکا و اوکراین در جده، نخستین دیدار از زمان درگیری میان ترامپ و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در اواخر فوریه در دفتر بیضی‌شکل بود که از تلویزیون پخش شد.

گفت‌وگوهای بعدی در ریاض که از سوی اوکراینی‌ها «سازنده» توصیف شد، ممکن است به ترمیم برخی روابط کمک کرده باشد.

عربستان سعودی و امارات متحده عربی همچنین موفق شده‌اند برای تبادل اسیران جنگی روسی و اوکراینی، توافق‌هایی حاصل کنند.

بعبود گفت: «کشورهای خلیج فارس به‌دلیل نقش‌شان در (مذاکرات مربوط به) بحران‌های منطقه‌ای و جهانی، هم‌چنین قدرت مالی و ذخایر عظیم نفت و گاز طبیعی، نفوذ اقتصادی و سیاسی قابل توجهی کسب کرده‌اند.»

او افزود: «چین و دیگر رقبای آمریکا اهمیت راهبردی خلیج فارس را به رسمیت می‌شناسند و از این رو، واشنگتن مایل است روابط قوی‌اش با متحدان منطقه‌ای را حفظ کند.»

احتمال عادی‌سازی روابط عربستان با اسرائیل

ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش موفق شد دستاوردی تاریخی رقم بزند و برای رسیدن به توافق‌هایی برای عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و چهار کشور عربی – امارات، بحرین، مراکش و سودان – میانجی‌گری کند.

جنگ داخلی در سودان این روند را مختل کرد، اما سه کشور دیگر به همراه مصر و اردن، تنها کشورهای عربی بودند که روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار کردند.

عربستان سعودی، رهبر کلیدی در جهان عرب و اسلام، هنوز اسرائیل را به‌رسمیت نشناخته است.

یک مقام ارشد سعودی سال گذشته به بی‌بی‌سی گفت که چنین توافقی پیش از حملات مرگبار حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ «نزدیک» بود.

اما پس از آن‌که ترامپ اخیرا گفت ممکن است عربستان سعودی دیگر خواستار تشکیل دولت مستقل فلسطینی به‌عنوان پیش‌شرط توافق نباشد، این پادشاهی بار دیگر تاکید کرد که «بدون تشکیل دولت فلسطینی، هیچ رابطه دیپلماتیکی با اسرائیل نخواهد داشت.»

ناظران بر این باورند که عادی‌سازی روابط با اسرائیل برای ریاض به مسئله‌ای مناقشه ‌برانگیز تبدیل شده است.

بعبود گفت با ادامه جنگ در غزه، به‌نظر نمی‌رسد عربستان سعودی آماده باشد که در جریان این سفر درباره این موضوع گفت‌وگو کند.

او افزود ترامپ احتمالا به تلاش برای پیشبرد توافق‌های عادی‌سازی میان اسرائیل و کشورهای دیگر خلیج فارس ادامه خواهد داد، اما هرگونه توافق آتی بین اسرائیل و عربستان سعودی، نقطه عطف بسیار مهم‌تری خواهد بود.

واشنگتن پست: شکاف فزاینده میان ترامپ و نتانیاهو

بنیامین نتانیاهو مدت‌هاست که روابط خود با ترامپ را به رخ می‌کشد. اما رییس‌جمهور آمریکا او را در مسائل فوری مانند مذاکرات هسته‌ای ایران و درگیری با حوثی‌ها کنار گذاشته است

این اولین بار نیست که او اسرائیل -یا نخست‌وزیر آن، بنیامین نتانیاهو- را نادیده می‌گیرد. از آغاز مذاکرات هسته‌ای با ایران تا تلاش برای گفت‌وگو با حماس درباره آزادی گروگان‌ها بدون اطلاع اسرائیل، ترامپ به‌طور فزاینده‌ای نتانیاهو را به حاشیه رانده و نگرانی‌هایی را در کشوری ایجاد کرده که سال‌هاست به مشورت با دولت‌های متوالی آمریکا عادت داشته است.

هفته گذشته، پس از آن‌که ترامپ اعلام کرد با شورشیان حوثی یمن آتش‌بسی را امضاء کرده که حملات این گروه به کشتی‌های آمریکایی را محدود می‌کند -بدون آن‌که شامل اسرائیل شود، اسرائیلی‌ها تصور کردند شکاف بیشتری بین رئیس‌جمهور “اول آمریکا” و اسرائیل ایجاد شده است، چند روز بعد، گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد ترامپ در حال بررسی ارائه فناوری هسته‌ای غیرنظامی به عربستان سعودی است، بدون آن‌که این پادشاهی را ملزم به عادی‌سازی روابط با اسرائیل کند- شرطی که جو بایدن، رییس‌جمهور پیشین آمریکا، تعیین کرده بود.

خلیل الحیه، یکی از مقامات ارشد حماس، اعلام کرد این گروه گروگان اسرائیلی-آمریکایی، اِدان الکساندر، را پس از گفت‌وگوهای مستقیم با مقامات آمریکایی آزاد خواهد کرد.

اکنون بسیاری از اسرائیلی‌ها می‌پرسند آیا اسرائیل نیز به جمع متحدان آمریکایی پیوسته که توسط رئیس‌جمهوری کنار گذاشته شده‌اند -کسی که تا چند ماه پیش، او را قوی‌ترین حامی‌ترین رییس‌جمهور تاریخ نسبت به اسرائیل می‌دانستند؟

مایکل اورن، سفیر سابق اسرائیل در واشنگتن، می‌گوید: «این موضوع نگران‌کننده است.»

شالوم لیپنر، دستیار سابق نتانیاهو و پژوهش‌گر در شورای آتلانتیک، نیز با توصیف جو حاکم بر اورشلیم می‌گوید: «این یک هراس کامل است.»

دنیس راس، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که در دولت‌های دموکرات و جمهوری‌خواه به‌عنوان فرستاده خاورمیانه خدمت کرده، گفت: «نگرانی‌های اسرائیل درباره مذاکرات ترامپ با ایران و سایر تهدیدات علیه اسرائیل در نظر گرفته نمی‌شود، یا اگر هم می‌شوند، رد می‌شوند.»

راس خاطرنشان کرد در دولت ترامپ، هواداران کاهش درگیری‌های نظامی آمریکا در خاورمیانه در حال افزایش اند. ترامپ احتمالا در سفر خاورمیانه‌ای اولویت اصلی خود را جذب میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری از سوی پادشاهی‌های ثروتمند خلیج فارس برای آمریکا قرار داده است. راس گفت: «رییس‌جمهور ترامپ دیدگاه خاصی درباره منافع آمریکا دارد و این منافع در اولویت هستند. او ماهیت منافع ما در خارج را نه از طریق چارچوب ژئوپلیتیک یا امنیتی، بلکه از طریق چارچوب اقتصادی، مالی و تجاری تعریف می‌کند. به نظر می‌رسد ترامپ این دیدگاه را دارد که «ما سالانه ۴ میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل می‌دهیم.» من کارهای زیادی برای حمایت از اسرائیل انجام می‌دهم.»

واکنش مقامات آمریکایی

مایک هاکابی، سفیر جدید آمریکا در اسرائیل، در مصاحبه‌ای، این ادعا را که دولت آمریکا نگرانی‌های اسرائیل را نادیده می‌گیرد رد کرد و به یک شبکه تلویزیونی اسرائیلی گفت: «آمریکا ملزم نیست برای رسیدن به آتش‌بس با حوثی‌ها از اسرائیل اجازه بگیرد.» یک روز بعد، هاکابی در حساب کاربری خود در ایکس‌(توییتر) گزارش‌های رسانه‌ای را که حاکی از «عدم تفاهم» بین ترامپ و نتانیاهو بود، «بی‌پروا و غیرمسئولانه» خواند.

تغییر فضای سیاسی در اسرائیل

در اسرائیل امروز، نگرانی‌های فزاینده نشان‌دهنده تغییر چشم‌گیری نسبت به نوامبر گذشته است، زمانی که بسیاری از مردم انتخابات ترامپ را جشن گرفتند. نتانیاهو آن را «بزرگترین بازگشت تاریخ» خواند. وزیران کابینه راست‌گرای او این پیروزی را چراغ سبزی برای توسعه‌طلبی دیدند و بلافاصله خواستار الحاق کرانه باختری اشغالی، جنگ بی‌قیدوشرط و احداث شهرک‌های یهودی‌نشین جدید در غزه شدند.

اما فضای سیاسی حتی قبل از مراسم تحلیف ترامپ شروع به تغییر کرد. در گفت‌وگوهای خصوصی، برخی از متحدان نتانیاهو از استیو ویتکوف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه، شکایت کردند که نتانیاهو را تحت فشار قرار داد تا با حماس به آتش‌بس برسد و ادعا کردند ویتکوف تحت تاثیر روابط تجاری شخصی خود با قطر قرار دارد. برخی دیگر نگران شدند که ترجیح ترامپ برای معامله‌گری ممکن است مانع از حمله نظامی به ایران شود یا به توافق هسته‌ای‌ بینجامد که به ایران اجازه دهد برخی توانایی‌های غنی‌سازی اورانیوم خود را حفظ کند.

در آوریل، ترامپ در دفتر بیضی‌شکل و در حضور نتانیاهو و رسانه‌ها اعلام کرد آمریکا مذاکرات مستقیم با ایران درباره برنامه هسته‌ای آن را آغاز خواهد کرد. نخست‌وزیر اسرائیل، که بیش از یک دهه رهبران آمریکایی را تحت فشار قرار داده تا با استفاده از نیروی نظامی تاسیسات هسته‌ای ایران را نابود کنند، به سمتی دیگر نگاه کرد و به وضوح شگفت‌زده به نظر می‌رسید.

تنش‌های پشت پرده

یکی از مشاوران ترامپ، که رفتار او با نتانیاهو را «یک درجه بالاتر» از جلسه پرتنش کاخ سفید با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهور اوکراین، در سه ماه پیش از آن توصیف کرد، گفت صداهای تاثیرگذار جنبش «مگا»‌(Make America Great Again) در طول بهار تلاش کرده‌اند تا مانع از نفوذ گروه‌های لابی طرفدار اسرائیل و جمهوری‌خواهان نئومحافظه‌کاری شوند که می‌خواستند افراد تندرو علیه ایران و دیگرانی که به‌نظر می‌رسید بیش از حد به نتانیاهو تمایل دارند، در پست‌های کلیدی امنیت ملی شوند.

بر اساس گزارش واشنگتن پست این ماه، مایکل والتز، مشاور سابق امنیت ملی، پس از آنکه به نظر می‌رسید هماهنگی شدیدی با نتانیاهو درباره گزینه‌های نظامی علیه ایران داشته است -موضوعی که ترامپ را عصبانی کرد- از سمت خود برکنار شد.

این مشاور ترامپ، که مانند چندین منبع دیگر این مقاله به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد، گفت: «در جنبش مگا، ما طرفدار بی بی‌(لقب نتانیاهو) نیستیم. ترامپ مصر است که مردم اسلحه‌ها را زمین بگذارند.»

چالش جدید برای اسرائیل

مقامات و تحلیل‌گران اسرائیلی می‌گویند ظهور جناحی در واشنگتن که به اسرائیل شکاک است، به‌ویژه در درون حزب جمهوری‌خواه که به طور سنتی به اسرائیل نزدیک است، چالش جدیدی ایجاد کرده است.

برای دهه‌ها، زمانی که رؤسای جمهور آمریکا -از جورج اچ. دابلیو. بوش جمهوری‌خواه تا باراک اوبامای دموکرات- در مسائلی مانند سیاست شهرک‌سازی در کرانه باختری یا استراتژی نسبت به ایران با اسرائیل اختلاف داشتند، اسرائیل به حامیان خود در کنگره متکی بود. اما حتی پس از آن‌که نتانیاهو و برخی حامیان اسرائیل از ترامپ حمایت کردند، تعدادی از قانون‌گذاران جمهوری‌خواه نزدیک به رئیس‌جمهور، مانند نماینده مارجوری تیلور گرین‌(جمهوری‌خواه از جورجیا)، به‌طور فزاینده‌ای از اسرائیل فاصله گرفته‌اند و این کشور را بدون پشتوانه در کنگره رها کرده‌اند.

امیت سگال، تحلیل‌گر برجسته سیاسی اسرائیل، گفت: «انتقادها بیش‌تر می‌شود، افرادی می‌گویند: ما همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد گذاشتیم و حالا دست‌مان خالی است. اسرائیل حالا چه کار می‌کند؟ به الکساندریا اوکاسیو-کورتز (نماینده دموکرات مترقی) زنگ بزند؟ این یک مشکل است.»

نتیجه‌گیری

به‌نظر می‌رسد رییس‌ جمهور آمریکا به دنبال متحدین جدیدی است که در راستای سیاست‌های او بدون چانه‌زنی حرکت کنند و هم‌زمان از بنیه مالی قوی برخوردار باشند. پادشاهی سعودی، امارات متحده غربی و قطر همگی این دو خصویت را دارند، زیرا هم در منطقه نفوذ دارند و هم از امکانات مالی بسیاری برخوردارند و هم مانند اروپا نمی‌خواهند در تصمیم‌گیری‌های کاخ سفید نقش داشته باشند و یا در مورد آن‌ها ابراز نظر کنند.

ترامپ و تیمش در خلیج فارس قراردادهای اقتصادی بستند، تحریم‌ها علیه سوریه را لغو کردند، برای آزادی یک شهروند آمریکایی که در اسارت حماس بود مذاکره کردند، حملات نظامی به نیروهای حوثی در یمن را متوقف کردند، تعرفه‌های آمریکا علیه چین را به شدت کاهش دادند، به اوکراین دستور دادند که در ترکیه با روسیه وارد مذاکره شود، گفت‌وگوهای محرمانه با ایران درباره توافق هسته‌ای را ادامه دادند و حتی مدعی شدند که در برقراری آتش‌بس میان هند و پاکستان نقش میانجی داشته‌اند.

سرعت این تحولات نفس‌گیر بود و در حالی که ارابه دیپلماسی آمریکا از این سو به آن سو می‌شتافت، دوستان و دشمنان تلاش می‌کردند خود را با آن همگام کنند.

در سخنرانی‌های ترامپ، هیچ اشاره‌ای به امکان اقدام جمعی آمریکا و دیگر کشورها دیده نمی‌شد. نه حرفی از همکاری چندجانبه برای مقابله با تهدید تغییرات اقلیمی بود و نه نگرانی‌ از چالش‌های پیش روی دموکراسی یا حقوق بشر در منطقه. این سخنرانی تقریبا به کلی فاقد ارجاع به واقعیت‌های سیاسی یا ارزش‌ها بود، مگر برای بی‌اهمیت جلوه دادن آن‌ها.

او در میان تشویق حاضران عرب گفت این «مداخله‌گران غربی… بیش از آن‌که ملتی ساخته باشند، ملت‌هایی را نابود کرده‌اند» و افزود: «رییس‌جمهورهای آمریکایی بسیاری گرفتار این توهم شده‌اند که وظیفه ماست که نیت رهبران کشورهای دیگر را بسنجیم و از سیاست خارجی آمریکا برای اجرای عدالت در قبال گناهان آن‌ها استفاده کنیم.»

او گفت: «من معتقدم داوری بر عهده خداوند است. وظیفه من دفاع از آمریکاست.»

تصمیم غیرمنتظره رییس‌جمهور آمریکا برای دیدار با احمد شرع، رییس‌جمهور جدید سوریه و تروریست سابق، و لغو تحریم‌های سوریه را در نظر بگیرید. این تصمیم‌ها نشان‌دهنده مزایای بالقوه‌ای بود که در متمرکز بودن سیاست خارجی در دستان یک فرد نهفته است؛ و کاملا مشخص بود که این تصمیم را شخص رییس‌جمهور آمریکا پس از فشارهای شدید از سوی ترکیه و عربستان سعودی گرفته است.

برخی دیپلمات‌ها این تصمیم را نوعی بده‌ بستان در برابر تمجیدهای دیپلماتیک و قراردادهای سرمایه‌گذاری‌ دانستند که ترامپ در ریاض امضا کرد. این تصمیم نه‌تنها بسیاری از کشورهای منطقه را شگفت‌زده کرد، بلکه بسیاری از مقام‌های دولت آمریکا را نیز غافلگیر کرد.

دیپلمات‌ها گفتند وزارت خارجه آمریکا تمایلی به لغو تحریم‌ها نداشت، چرا که می‌خواست اهرم فشار بر دولت جدید سوریه را حفظ کند. دیپلمات‌ها می‌گویند این الگوی تصمیم‌گیریِ ناگهانی، بدون مشورت گسترده داخلی در دولت، در کاخ سفید به امری رایج تبدیل شده است.

مشکل این‌جاست که این استراتژی «هنر معامله» شاید در مورد تصمیم‌هایی که به راحتی قابل بازگشت هستند ـ مثل تعرفه‌ها ـ جواب بدهد. اما در مورد مناقشه‌های دیپلماتیک بلندمدت‌تر، مثل جنگ، به مراتب دشوارتر است.

با وجود سفر پر زرق و برق ترامپ به خاورمیانه، جنگ و بحران انسانی در غزه هم‌چنان بی‌پاسخ مانده‌اند. به‌نظر می‌رسد حمله‌ای جدید از سوی اسرائیل قریب‌الوقوع باشد. یکی از اهداف اصلی ترامپ – عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی – هم‌چنان دور از دسترس است.

با وجود تمام گفت‌وگوها درباره پایان جنگ در اوکراین، هیچ نشانه‌ای از نزدیک شدن به آتش‌بس دیده نمی‌شود. با وجود توافق‌های مربوط به کاهش تعرفه‌های آمریکا، چه با بریتانیا و چه با چین، بی‌ثباتی در بازارهای جهانی هم‌چنان ادامه دارد.

اکنون تصویری روشن‌تر از جهان‌بینی ترامپ در سیاست داریم. دیدگاه او تجارت‌محور است، و او با خوش‌بینی امیدوار است که سرمایه‌داری بتواند بیش از پیش بر جهان غلبه کند. هم‌زمان تصویر روشن‌تری از شتاب‌زدگی و تمایل او برای پاک‌سازی میز دیپلماسی‌اش – چه در خاورمیانه، چه در اوکراین و چه در شبه قاره – و…

ترامپ علاقه‌ شدیدی به توافق با جمهوری اسلامی ایران دارد تا بتواند وارد بازار ایران شود و با جمهوری اسلامی در زمینه سرمایه‌داری و تجارت به توافق برسد. جمهوری اسلامی ایران هم در بحران‌های متعدد داخلی و خارجی دست و پا می‌زند و به همین دلیل، به دنبال راه‌هایی است که بتواند با آمریکا به توافق برسد و بتواند یک دوره دیگر به عمر نکبت‌بار خود بیفزاید. 

ترامپ در راس بزرگ‌ترین بازار جهان، از عوارض گمرگی به‌عنوان ابزار قدرت و نه عدالت اجتماعی استفاده می‌کند: هر کشوری مجبور است تابع منافع آمریکا باشد والا نابود خواهد شد. رییس جمهوری ایالات متحده مانند یک فرمانروا قادر است با یک تویت ساده در بازارهای جهانی شکوفایی یا توفان ایجاد کند تا کسانی را که در برابرش مقاومت می‌کنند، مجازات کرده و به سرسپردگانش پاداش دهد. ترامپ در سخنرانی آغاز ریاست جمهوری‌اش در بیستم ژانویه، وعده می‌داد که «به جای اخذ مالیات از شهروندان جهت ثروتمندکردن کشورهای دیگر، ما بر کشورهای خارجی عوارض خواهیم بست تا شهروندان‌مان ثروتمندتر شوند.» او هیچ دلواپسی برای توزیع مجدد، بازرگانی عادلانه، چندجانبه‌گرایی و حمایت از محیط زیست نداشت. برنامه‌ای بسیار دورتر از ایده‌های سیاتل، که همه چیز برای بی‌اعتبار کردنش به خدمت گرفته می‌شود: چرخش‌های بی‌وقفه‌ی ترامپ، خشونت اطلاع‌رسانی‌اش، خصوصیت پرمخاطره‌ محاسبه‌های او …

دولت آمریکا در سطح داخلی کشور، سرکوب‌های شدیدی علیه کارگران آغاز کرده است. در ماه‌های اخیر به فرمان ترامپ، اقدام به اخراج گسترده کارکنان فدرال کرده، حتی در بسیاری مراکز به کارمندان فقط ۱۵ دقیقه برای جمع‌آوری وسایل، وقت داده شد. اکنون زندگی هزاران کارمند و کارگر آمریکایی دستخوش این تحولات شده است.

اخراج‌های دسته‌جمعی و گسترده در آمریکا پس از روی کار آمدن ترامپ در چند ماه گذشته، شروعی بدون مانع جدی داشته، اما به‌نظر می‌رسد اعتراضات گسترده اجتماعی نیروی کار در این کشور را نیز به دنبال داشته باشد.

چهارشنبه سی و یکم اردیبهشت 1404-بیست و یکم مه 2025