متحد علیه اعدام: واکنش‌ها به خطر اعدام توماج صالحی، مجاهد کورکور، رضا رسایی و عباس دریس

رامتین شهرزاد

نگرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی از احتمال اعدام زندانیان سیاسی، به‌خصوص مجاهد کورکور، رضا رسایی و عباس درسس در سایه واکنش‌های گسترده داخلی و بین‌المللی به صدور حکم اعدام برای توماج صالحی بیشتر شده است.

بسیاری از فعالان حقوق بشر، خانواده‌های کشته‌های اعتراضات و همچنین مادر ژینا مهسا امینی به خطر اعدام توماج صالحی واکنش نشان داده‌اند.

مژگان افتخاری، مادر ژینا امینی در استوری اینستاگرام نوشت:

نگذارید دل مادر توماج دل من شود نگذارید توماج، آماج بغض فروخفته‌ی مادر شود. بگذارید توماج نفس بکشد تا مادرش، مادران سرزمینم از نفس نیفتند. من هنوز گرم نفس‌های ژینا هستم، بگذارید مادر توماج همنفس نفس‌های زنده‌ی او باشد، می‌توانید بگذارید؟!

با اعلام صدور حکم اعدام برای توماج صالحی، نگرانی در مورد اجرای حکم اعدام معترضان دیگر که این حکم را دریافت کرده‌اند، در شبکه‌های اجتماعی افزایش یافت.

بیشترین نگرانی‌ها نسبت به احتمال اجرای حکم اعدام رضا (غلامرضا) رسایی، از بازداشت‌شدگان جنبش «زن، زندگی، آزادی» است که متهم به مباشرت در قتل عمد نادر بیرامی، رئیس اطلاعات سپاه پاسداران شهرستان صحنه در استان کرمانشاه است.

دیوان عالی کشور این حکم را در چهار دی ۱۴۰۲ تایید کرده و دادگاه بدوی با استناد به قاعده «علم قاضی» و بر پایه اعترافات اجباری رسایی، برای او حکم اعدام صادر کرده است. در قوانین جزا در ایران، قاضی می‌تواند با علم خود در احراز و انتساب اتهام به متهم، حکم صادر کند.

گروه حقوق‌ بشری دادبان در ایکس/توییتر سابق در مورد خطر اعدام رسانی از قول یک منبع نزدیک به خانواده او نوشت که «خطر اجرای حکم اعدام این زندانی در روزهای آتی به شدت افزایش یافته» و افزود:

به گفته این منبع مطلع «اعتراض ماده ۴۷۷ چندین ماه است که ثبت شده اما هیچ جوابی به خانواده و وکلا داده نمی‌شود. حکم قطعی شده اعدام پیشتر توسط شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان کرمانشاه به اجرای احکام دادگستری کرمانشاه فرستاده شده و کارهای اداری مربوط به آن نیز انجام شده است.» آن‌طور که این منبع مطلع گفته «خانواده مقتول خود تاکید کرده‌اند که دنبال قصاص نیستند و اصلا برایشان روشن نیست که قاتل رضا رسایی است. با این حال اما می‌گویند دست ما نیست و رضایت ما فایده‌ای ندارد، با سپاه صحبت کنید.»

دادبان سپس ویدیویی از مادر رسایی منتشر کرد که می‌گوید «حکم فرزندش با علم به قاضی صادر» شده است:

من مادر رضا رسایی هستم که امروز به دیوان عالی رفتم و حکم اعدام رضا را به من دادند. حکم ناعادلانه به پسر من دادند. این پرونده چندتا نواقص زیاد دارد. پسر من بی‌گناه است. از علم قاضی استفاده کردند… من از مردم ایران می‌خواهم که زبان مادر رضا و رضا باشند. خواهشمندم از رضا دفاع کنید.

عباس دریس، از معترضان آبان ۹۸، در یک روند قضایی ناعادلانه مبتنی بر اعترافات اجباری از سال ۱۳۹۸ در زندان است. دیوان عالی درخواست دادرسی و اعتراض او به‌ حکم اعدام از بابت اتهام «محاربه» را رد و او را به اعدام محکوم کرد. حکم اعدام دریس هم در خطر اجراست.

«سپاه با فشار به دستگاه قضایی حکم اعدام صادر می‌کند»

ابراهیم الله‌بخشی، فعال حقوق بشر درباره حکم‌ اعدام علیه رضا رسایی نوشت:

سپاه با فشار به دستگاه قضایی حکم اعدام #رضا_رسایی را در دیوان عالی تایید کرد. چرا می‌گوییم سپاه؟! چون قاضی بارانی که مسئول رسیدگی به پرونده رضا در دیوان عالی بود حتی نمی‌دانست حکم را تایید یا رد کرده است! حال همان حکمی که در دادگاه بدوی با کلی ایرادات به قصاص رسیده بود را عینا کپی کرده و در دیوان صادر کردند. برای خانواده بیرامی روشن نیست که قاتل رضا رسایی است، بااین‌حال اما می‌گویند دست ما نیست و رضایت ما فایده‌ای ندارد، با سپاه صحبت کنید. سپاه یک نهاد ضد حقوق بشربست و تا به امروز هزاران شهروند را اعدام و کشته است.

یک شهروند با نام کاربری ایدا هم در ایکس نوشت:

امیدوارم حدسم اشتباه باشه ولی حس میکنم حکومت پلید ممکنه در سایه موجی که برای #توماج_صالحى ایجاد شده، دست به اعدام های دیگری بزند. صدای #رضا_رسايى #مجاهد_کورکور #عباس_دریس باشیم.

لادن برومند، از گروه مستندسازی حقوق بشری بنیاد برومند گفت:

جان #رضا_رسایی در خطر است. او از دادرسی عادلانه محروم بوده است. حكم اعدام او دستور يك قتل دولتی است. همانطور كه حكم اعدام #توماج_صالحى چيزی بيش از دستور يك قتل دولتی نيست. توماج و رضا اعتراض كرده‌اند. اعتراض جرم نيست حق است. #اعدام_نکنید

این اعدام‌ها نباید عادی‌سازی شود

سروش لشکری که بیشتر او را با نام هنری‌اش، هیچ‌کس می‌شناسند، از جمله کاربران شبکه‌های اجتماعی است که نگران اعدام دیگر زندانیان سیاسی است. او در یک توییت از مجاهد کورکور، توماج صالحی، عباس دریس و رضا رسایی نام آورد و نوشت که اینها تعدادی از افرادی هستند که جمهوری اسلامی با اعدام، «قصد قتلشون رو داره».

مجاهد کورکور (عباس کورکوری) از جمله زندانیان سیاسی است که حکم اعدام آنان را دیوان عالی جمهوری اسلامی تایید کرده است. دادگاه انقلاب اهواز در ۱۸ فروردین ۱۴۰۲، بدون دسترسی او به وکیل انتخابی، برای او «حکم سه بار اعدام» صادر کرده است. دیوان عالی کشور ۴ دی‌ماه ۱۴۰۲، حکم اعدام مجاهد کورکور را تأیید کرد و پرونده او به شعبه اجرای احکام دادگاه ایذه فرستاده شد.

مجاهد کورکور که در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ بازداشت شد، به اتهام «محاربه از طریق کشیدن سلاح به قصد جان مردم»، «ارعاب و افساد فی الارض از طریق ارتکاب جنایت جنگی»، «اخلال در نظم عمومی» و «ایراد خسارت عمده به تمامیت جسمانی منتج به جان باختن ۷ نفر از جمله کیان پیرفلک»، «ایراد خسارت عمده به اموال عمومی و خصوصی»، «تشکیل گروه باغی و عضویت در آن از طریق قیام مسلحانه علیه جمهوری اسلامی» به اعدام محکوم شده است. اتهام‌هایی که خانواده کیان پیرفلک آن را رد کرده‌اند. زینب مولایی‌راد، مادر کیان پورفلک نیز اتهام کورکور را رد کرده و گفته‌اند کیان در پی تیراندازی نیروهای حکومتی جان خود را از دست داده است.

اعترافات اجباری مجاهد کورکور پیش از شروع روند قضایی در صدا و سیما پخش شد. در طی این مدت شاهدان بسیاری گواهی داده‌اند که مجاهد در آن روز در ایذه نبوده، اما دادگاه هیچ‌کدام از این شهادت‌ها را لحاظ نکرد.

امجد حسین‌ پناهی، فعال مدنی کرد هم با نام بردن از این زندانیان سیاسی با حکم اعدام جمهوری اسلامی در ایکس نوشت:

اعدام قتل عمد دولتی است !برای لغو مجازات اعدام متحد و یکپارچه بپاخیزیم.