بخش خبر
رضا محمدی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند تهران گفته است که بر اساس آمارهای غیررسمی، بین ۴۲۰۰ تا ۴۷۰۰ زباله‌گرد در تهران فعالیت می‌کنند و سازمان مدیریت پسماند ظرفیت استخدام ۵۰۰۰ زباله‌گرد و پرداخت ماهانه ۱۲،۵ تا ۱۵ میلیون تومان به آن‌ها را دارد. بر این اساس، شهرداری و پیمان‌کارانش موظف خواهند بود زباله‌گردهای «ایرانی» استخدام کنند. این در حالی‌ست که پیش‌تر، در خردادماه ۱۴۰۲، معاون پردازش و دفن پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران گفته بود که زباله‌گردی تا دو سال آینده حذف خواهد شد.
طرح استخدام زباله‌گردها در ادامه‌ی تصمیماتی است که زباله‌گردی را به مرور از سطح شهر حذف و به «آرادکوه» منتقل می‌کند. جایی که به گفته شهرداری، تا ۱۰ سال آینده ظرفیت دفن زباله‌ها را دارد و با سرمایه‌گذاری ۷۰ درصدی سرمایه‌گذار چینی، قرار است زباله‌سوزی نیز در آن آغاز شود و به این‌طریق ظرفیتش به ۲۰ سال افزایش پیدا کند. این اظهارات نیز در حالی‌ست که پیش‌تر سازمان محیط‌زیست خواستار جابه‌جایی «آرادکوه» شده بود و حال به نظر می‌رسد که شهرداری طرحی برای انجام آن ندارد.
بحران زباله در حاشیه آرادکوه تهران – وضعیت کودکان کار افغانستانی وخیم است
محمدی گفته است که کار زباله‌گردها اکنون توسط «مافیای زباله» استثمار می‌شود و کاهش تعداد پیمانکاران و حذف تفکیک زباله در «مخزن» و انتقال آن به آرادکوه یا یک ایستگاه میانی می‌تواند آسیب‌های اجتماعی استثمار کودکان را کاهش داد و رفت و روب شهر را هم سامان دهد. در سال‌های گذشته، بارها آمارهایی تعداد کودکان کار زباله‌گرد را در حدود ۴۰۰۰ برآورد کرده‌اند و درباره آسیب‌های زباله‌گردی برای آن‌ها هشدار داده‌اند. با این‌حال، از اظهارات محمدی چنین بر نمی‌آید که شهرداری تهران با غیرقانونی اعلام کردن اشتغال آن‌ها، تمهیدی برای تامین معیشت‌شان اندیشیده باشد یا درآمدی جایگزین تعریف کرده باشد.
Ad placeholder
وجود پدیده‌ی زباله‌گردی در ایران عمدتا به این بر می‌گردد که طرحی برای تفکیک از مبدا وجود ندارد. طی سال‌های گذشته، زباله‌ها در سطل‌های زباله، آن‌چه محمدی «مخزن» خوانده است تفکیک می‌شد؛ حال قرار است که همه زباله‌ها به یک ایستگاه میانی یا به آرادکوه بروند و تفکیک در آن‌جا و به دست «زباله‌گرد»ها صورت گیرد. طرح جامع مدیریت پسماند امیدوار است که شهروندان را به تفکیک زباله‌های خشک در مبدا تشویق کند و به این منظور اپلیکیشن‌هایی مثل «نوماند» تعریف شده‌اند که «مردم می‌توانند با نصب این سامانه خودشان زباله‌ها را تفکیک و پولش را در جا بگیرند.»
تهران، آن‌طور که مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند اعلام کرده است، با ۳۶هزار تن پسماند درگیر است که از شهر خارج می‌شوند و ۱۵۰ پیمانکاری که در این حوزه کار می‌کرده‌اند قابلیت توانایی و مدیریت آن را نداشته‌اند. در سند طرح جامع مدیریت پسماند که اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ تصویب شد، قرار شد که مشارکت شهروندان در کاهش تولید پسماند و تفکیک از مبداء افزایش یابد و زباله‌گردی حذف شود و دفن پسماند خسارات زیست محیطی کاهش یابد.
صنعت زباله یکی از منابع اصلی درآمد شهرداری‌هاست و به نظر نمی‌رسد که شهرداری تهران در ترغیب شهروندان به تفکیک زباله در مبدا طرحی جدی داشته باشد. روزنامه تفاهم پیش‌تر از تولید روزانه ۵۰ هزار تُن زباله در ایران داده بود. طبق شاخص‌های سازمان بهداشت جهانی، سرانه تولید جهانی زباله در هر روز به ازای هر نفر ۳۰۰ گرم است؛ در حالی که این نرخ در ایران ۷۱۰ گرم به ازای هر نفر است.
