رامتین شهرزاد
توییت عباس شنبه‌زاده، با این جمله شروع شده بود: «حسین شنبه‌زاده به احتمال قریب به یقین دستگیر شده است». در فاصله کمتر از ۲۴ ساعت، خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در گزارشی نوشت: «دستگیری جاسوس اسرائیل در اردبیل / شنبه‌زده کیست؟» (غلط املایی از تسنیم است).
حسین شنبه‌زاده، ۳۵ ساله اهل استان بوشهر، پیش‌تر در ۱۳۸۹ با اتهامات «توهین به مقدسات، توهین به رهبر جمهوری اسلامی و تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی» محاکمه و به حبس محکوم شده بود که سه سال و شش ماه آن قابل اجراست.
شنبه‌زاده در ۹ تیر ۱۴۰۱ برای اجرای حکم به زندان اوین رفت اما در ۲۸ فروردین ۱۴۰۲، او از زندان آزاد شد و در ایکس/توییتر سابق نوشت «به دلیل عفو و کاهش مجازات عمومی» از زندان آزاد شده است.
کاربران شبکه‌های اجتماعی، از جمله مسیح علی‌نژاد، نوشتند که شنبه‌زاده برای یک توییت بازداشت شده است که در کل آن فقط یک نقطه دیده می‌شود: .
این توییت در پاسخ به یک توییت اکانت فارسی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر شده بود. در این توییت، اکانت خامنه‌ای نوشته است:
صبح امروز؛ عکس یادگاری با تیم ملی والیبال دانش‌آموزی ایران که با نام سردار شهید زاهدی به تازگی در صربستان قهرمان جهان شده‌اند
البته توییت نقطه ندارد. شنبه‌زاده به‌عنوان یک ویراستار، یک نقطه در واکنش به این توییت نوشت که در آن زمان توانست گسترده‌تر از توییت خامنه‌ای، دیده شود، بازنشر شود و لایک بخورد.
وحید‌آنلاین در تلگرام نوشت:
تصاویری هم با این شرح منتشر کرده بودند که مثلا موساد بهش پیام داده ولی گندش دراومد که اون پیام‌ها هم از شماره تلفن فراجا براش ارسال شده که بعد اسکرین‌شات بگیرند و منتشر کنند: حالا خبرگزاری سپاه معلوم نیست برای کدوم مخاطب ابلهی نوشته که طرف هم جاسوسی بوده که داشته برای موساد اطلاعات جمع‌آوری می‌کرده، هم با اون شغل خطرناکی که داشته هم‌زمان به “ائمه اطهار” هم “توهین” می‌کرده! ولی برای همون مخاطب ابله هم روشون نشده از نقطه‌ای که زیر پست خامنه‌ای گذاشته بود بنویسند.
Ad placeholder
«اتهامات سنگینی که قابل توجیه نیست»
خانواده شنبه‌زاده در بیانیه‌ای که در اکانت برادر او در ایکس منتشر شد، نوشتند:
اتهامات سنگینی که علیه نور دیده‌ی ما مطرح شده است، با توجه به فعالیت حسین با هویت حقیقی‌اش در فضای مجازی قابل توجیه نیست. ما در درجه اول نگران سلامتی حسین هستیم چرا که از نهاد دستگیرکننده و محل نگهداری او مطلع نیستیم. او باید ابتدا از حقوق اولیه‌ی یک زندانی برخوردار شود. انتساب اتهاماتی سنگین به حسین در فاصله‌ی کمتر از ۲۴ ساعت از دستگیری، بدون برخورداری از حق ارتباط با وکیل و خانواده جای سوال و نگرانی دارد.
در ادامه این بیانیه، آمده است:
ادعای «متواری شدن» حسین نیز قابل توجیه نیست: حسین از مدت‌ها قبل در شبکه‌ی ایکس از قصدش برای سفر به اردبیل سخن گفته بود و حتی تا ساعتی قبل از دستگیری نیز در همین شبکه از شهر اردبیل سخن می‌گفت و از خودش عکس منتشر می‌کرد. شما حسین شنبه‌زاده را می‌شناسید. از پیامد این اتهامات سهمگین نیز آگاهید. لطفا در رسیدن صدای ما به گوش دلسوزان کمک‌حال ما باشید.
«جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز موساد زیرپوشش فعالیت ویراستاری»
تسنیم در گزارش خود نوشته است که شنبه‌زاده، با توسط اداره کل اطلاعات بازداشت شده است و به نقل از جلال آفاقی، دادستان عمومی و انقلاب اردبیل نوشت: «نامبرده از طریق یکی از شبکه‌های اجتماعی با افسران رده بالای سرویس جاسوسی موساد در ارتباط بوده و زیرپوشش فعالیت ویراستاری اقدام به جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز موساد از داخل کشور می‌کرده است.»
تسنیم در معرفی شنبه‌زاده نوشته است:
«حسین شنبه‌زاده» یکی از کاربرانی است که سابقه توهین به ائمه اطهار و مقدسات را داشته و با افسران رده بالای سرویس جاسوسی موساد در ارتباط بوده در اردبیل بازداشت شده و رسانه‌ها و عوامل معاند نیز برای اینکه وی را بی‌گناه جلوه دهد با نادیده گرفتن تحرکات وی دست به سفیدشویی اقدامات او زدند اما تحرکات این فرد هتاک آنقدر متعدد است که نمی‌توان آن را پنهان کرد.پس از اقدام ضدانقلاب برای بی‌گناه جلوه دادن «حسین شنبه‌زاده» بود که کاربران فضای مجازی با انتشار پستهای هتاکی وی در برابر این موج ایستادگی کردند و نشان دادند که فضای مجازی نسبت به این تحریفات بسیار آگاه و هوشیار است.
مثالی که تسنیم از «هتاکی» شنبه‌زاده منتشر کرده، متن نیمه اسکرین‌شات شده و بدخوان توییتی است که ظاهرا یک نظر‌سنجی است و از کاربران ایکس می‌پرسد که آیا «سیزده‌بدر» را جشن می‌گیرند یا «شهادت مولا علی» را سوگورای می‌کنند.
«دستگیری جاسوس اسرائیل در اردبیل»
در اسکرین‌شات واضح‌تری که از این توییت در ایکس موجود است، در کپشن توییت نوشته شده است:
بچه‌ها امسال ۱۳ بدر و ۲۱ ماه رمضون مقارن شده. شما کدوم رو جش… چیز نه ببخشید… گرامی می‌دارید؟
اکانت ایکس شنبه‌زاده پس از اعلام رسمی خبر بازداشت او، دیگر در دسترس نیست.
یک کاربر ایکس با بازنشر اسکرین‌شات توییت این خبر تسنیم که با تیتر «دستگیری جاسوس اسرائیل در اردبیل» منتشر شده است، نوشت:
وقتی جرأت رویارویی مستقیم با اسرائیل رو نداری، مجبوری در شهرها و روستاهای ایران دنبال پرونده‌سازی و جاسوس‌های خیالی موساد باشی خاک توی سرت جمهوری اسلامی
آرش حجازی، مدیر انتشارات کاروان و شاهد قتل حکومتی ندا آقاسلطان هم در یک توییت نوشت:
«چند روز پیش توی این فکر بودم که اگر انتشارات کاروان را نبسته بودند و اگر ایران بودم، #حسین_شنبه‌زاده را می‌آوردم و یک مجموعه‌ی کتاب بهش می‌سپردم تا هرچه دلش می‌خواهد چاپ کند، از بس این آدم باسواد و خوش‌ذوق و باهوش است. حالا یک فرهیخته‌ی دیگر به اسیران جنگی رژیمِ تا مغز استخوان فاسد جمهوری اسلامی اضافه شد و قاتلان و فاسدان و راهزنان در کشور سالارند. تف ای چرخ گردون، تفو!»
کاربران شبکه‌های اجتماعی ابتدا از طریق یک توییت منتسب به شنبه‌زاده که پس از بازداشت وی منتشر شد، به احتمال بازداشت او پی بردند، چون این توییت لبریز از غلط‌های املایی، نگارشی و دستورزبانی بود که در میان کارمندان و مدیران اطلاعاتی و رسانه‌های جمهوری اسلامی، اشتباهاتی رایج است.
Ad placeholder
پرونده‌سازی با اسکرین‌شات
توییت یک کاربر که چهره‌هایی مانند علی‌اکبر رائفی‌پور آن را بازنشر کردند، نوشته است:
صهیونیست‌ها تو مجازی اینجوری فعالن. توییت‌های کاربر شنبه‌زاده که توهین به مقدسات خصوصا حضرت علی بود نتیجه تتر‌های واریزی صهیونیست بوده. این کاربر دستگیر و سند از طریق حساب خودش منتشر شده
همراه توییت، یک اسکرین‌شات بازنشر شده است که در آن، یک توییت منتسب به شنبه‌زاده نوشته است:
خاخام اعظم، کارفرمای بزرگ و عابربانک عزیز ما اشاره داشتند در کتاب مقدس آمده: محصلان علوم مقدس دینی، برتر از سکولارها و غیرمذهبی‌ها هستند بنابراین در منزل بمانند و به سحر و جادو مشغول باشند و سایرین به جنگ رفته تا کودکان، امداد گران و زنان را بکشند.
در اسکرین‌شات منتشر‌شده همراه این توییت شنبه‌زاده، که دیگر کاربران شبکه‌های اجتماعی می‌گویند پس از بازداشت او و توسط نیروهای امنیتی منتشر شده، آمده است:
- سلام عزیزم. منتظرت بودم. میخوای منبع درآمدی دائمی داشته باشی؟
- والا بستگی داره که چطور. کسی از پول بدش نمیاد که. منتها پول مفت هم وجود نداره همین‌طور که می‌دونی.
- قطعا. چیز زیادی نیست و برای تو هم سخت نیست
- خب بفرما.
- و اینکه فکر نمیکنم تو کل تایملان به کسی به اندازه تو اعتماد داشته باشم.
- نظر لطفته.
- روزی ۴ تا توییت برامون بنویس و ماهی ۱۵ تا ۲۰ تومن به صورت ارز دیجیتال میاد به حسابت
در اسکرین‌شاتی دیگر، گفت‌وگویی دیگر در ایکس منتشر شده که در آن یک شماره هم دیده می‌شود: ۴۵۱۹۷.
یک کاربر دیگر ایکس بر پایه داده‌های همراه اسکرین‌شات، نوشت که این چت منتسب به شنبه‌زاده، توسط مرکز نظارت همگانی فراجا نوشته شده است:
آیا #حسین_شنبه‌زاده رفته بود اردبیل؟ کنجکاو شدم ببینم اون شماره پنج رقمی ۴۵۱۹۷ که تو این اسکرین‌شات باهاش چت شده، کیه. اپی که برای جستجو استفاده می‌کنم، +98 45197 رو به «اردبیل» برگردوند. خوب ۴۵ کد اردبیله و ۱۹۷ کیه؟ سامانه ۱۹۷: مرکز نظارت همگانی فراجا!
زمانه نمی‌تواند این گمانه‌زنی را مستقلاً تأیید کند.
در اسکرین‌شات دوم، ظاهرا ادامه چت اسکرین‌شات نخست را می‌خوانید:
- فقط هم ژانر روز بالاخره قلمت باس یجا بکارت بیاد
- روزی چهار تا… ممکنه یه کم زیاد باشه. بالاخره منبع الهامم لازمه. اگه روزی، دو روزی یکی بنویسم و اثرگذاریش بیشتر باشه که بهتره.
- و این قضیه با من و تو میره تو قبر
- روزی «چهار» تا ممکنه قضیه رو لوث کنه و اداری به نظر برسه.
- خب تو نمی‌زنی. ی اکانتهای ما میزنن بیگ اکانتها
- – (در پاسخ به «و این قضیه با من و تو میره تو قبر») داداش اگه تو قبر نره که بابتش ۱۰ سال حبس می‌گیرم. :)) (شماره ۴۵۱۹۷ اینجا دیده می‌شود. یعنی اکانتی که به انتساب شنبه‌زاده تایپ می‌کند، شماره‌یی را دارد که می‌تواند شماره فراجا باشد)
- نمیخوایم حقیقتش پتانسیل این اکانتها از بین بره حیفه
روزنامه قدس، وابسته به آستان قدس رضوی، در معرفی شنبه‌زاده دو مثال از توییت‌های اکانتهای ارزشی همراه با اسکرین‌شات چت منتسب به شنبه‌زاده را منتشر کرد و نوشت:
ساعتی قبل خبری مبنی بر دستگیری فردی به نام حسین شنبه زاده منتشر شد. شنبه زاده که سابقه هتاکی به اهل بیت (ع) و توهین به مقدسات را در فضای مجازی دارد، در وقایع موسوم به زن، زندگی، آزادی نیز از کسانی بود که به تحریک افکار عمومی می‌پرداخت.
یک کاربر ایکس با انتشار عکسی از شنبه‌زاده و استفاده از هشتگ نام او، حسین شنبه‌زاده، نوشت:
به من می‌گن نمیترسی؟ چرا بترسم؟ من دستمو می‌ذارم تو جیبم و راحت از اینور شهر میرم اونور، اونی می‌ترسه که حتی بین نزدیکترین آدمهاش با ده تا بادیگارد میره!
بدین‌شکل، نقطه بدل به یک انتقاد از جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی شده است. کاربران مختلف یادآور می‌شوند که پرونده‌سازی‌های نهادهای امنیتی حکومت چقدر بی‌پایه‌اند، مانند یک کاربر که نوشت «جرمش این بود که او نقطه نگارش می‌کرد». یا اکانت آدورنو که در ایکس نوشت:
«هیچ گلوله‌ای نمی‌تواند به اندازه یک “نقطه” در انتهای جمله، در زمان مناسب، قلب کسی را سوراخ کند» – ایزاک بابل (سواره نظام سرخ)
