بخش سیاست
در نخستین روز سال ۱۴۰۳ بهرسم هر سال سران جمهوری اسلامی یکی پس از دیگری پیامهای نوروزی دادند.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی که در نوروز قبلی شعار سال را «مهار تورم، رونق تولید» تعیین کرده بود این بار در پیام نوروزی خود سال جدید را سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کرد.
او مسائل اقتصادی را «نقطه ضعف اساسی کشور» و مشکلات معیشتی مردم را «از جمله خبرهای تلخ سال ۱۴۰۲» خواند و گفت دولت در زمینه مهار تورم و رشد تولید خوب عمل کرده «اما نه به قدر مطلوب» و در ضمن «نباید توقع داشت چنین موضوع مهمی در مدت زمان یک سال تحقق کامل یابد».
رهبر جمهوری اسلامی با اینکه در گذشته نیز تلاش کرده در مشکلات معیشتی خود را همدرد مردم نشان دهد اما همواره راه حلهای «شعاری»، کلی و بیپشتوانه برای حل مشکلات اقتصادی ارائه داده است. او در پیام خود گفت:
جمعبندی نظرات کارشناسان اقتصادی ما را به این نتیجه میرساند که کلید حل مشکلات اقتصادی کشور از جمله «تورم»، «اشتغال» و «ارزش پول ملی» مسئله «تولید» است و بههمین دلیل در چند سال گذشته برموضوع تولید تکیه شده است. (…) بر همین اساس در سال جدید نیز تکیه بر مسئله تولید است و انتظار داریم که در موضوع تولید یک جهش روی دهد.
اینکه چگونه قرار است «تولید» جهش کند مسئلهای است که سالهاست دولتهای جمهوری اسلامی بهدلیل انبوهی از سیاستهای «ارزشی» داخلی و خارجی خود نتوانستهاند آن را حل کنند.
ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم نیز بیشتر پیام نوروزی خود را به «پیشرفتهای دولت» در زمینههای اقتصادی اختصاص داد. رئیسی گفت:
از ابتدای این دولت و در مقاطع مختلف، برخی از افراد، مدعی بودند که تورم سه رقمی خواهد شد! اما امروز که من خدمت شما مردم عزیز هستم نه تنها آن پیشبینیهای بدبینانه محقق نشد، برعکس، تورم در مسیر نزولی قرار گرفت.
رئیسی رشد اقتصادی کشور را هم چنین توصیف کرد:
رشد اقتصادی در مجموع در سال ۱۴۰۲، براساس برآورد مرکز آمار حداقل شش درصد خواهد بود.
رهبران جمهوری اسلامی در حالی از «اقدامات مطلوب» دولت سخن میگویند که همین مرکز آمار نرخ تورم خوراکیها در ۱۲ ماه منتهی به پایان بهمنماه را بین ۲۲ تا ۹۳ درصد گزارش داده بود و تنها یک مورد قیمت گوشت قرمز در یک سال گذشته ۵۰ درصد گرانتر شد.
مرکز آمار در گزارش فصلی خود در اوایل اسفندماه ۱۴۰۲ اعلام کرد که رشد تولید ناخالص داخلی ایران از ۷,۱ درصد در تابستان گذشته به ۵,۱ درصد در پاییز کاهش یافته است. این رشد در زمینههای کشاورزی، صنعت و معادن، تأمین آب، برق و گاز حتی در پاییز منفی بوده است.
در کنار این آمار رسمی جمهوری اسلامی، صندوق بینالمللی پول، رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۲ را سه درصد ارزیابی کرده و گفته بود این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۲,۵ درصد و در سال ۱۴۰۴ به دو درصد کاهش خواهد یافت.
بانک جهانی نیز رشد اقتصادی ایران در سال گذشته را ۴,۲ درصد پیشبینی کرده و گفته بود این رقم در سال ۱۴۰۳ به ۳,۷ درصد و در سال ۱۴۰۴ به ۳,۲ درصد کاهش خواهد یافت.
چنین رشدی نیز ناشی از افزایش فروش نفت بود که در پاییز سال ۱۴۰۲ حدود ۲۲ درصد نسبت به پاییز سال قبل از آن رشد داشت.
با این حال، آمارهای اوپک نشان میدهند که تولید روزانه نفت ایران از ۲,۷ میلیون بشکه در بهار سال گذشته به ۳,۱۶ میلیون بشکه در نیمه پاییز این سال رسید و از آن زمان بدون تغییر باقی ماند.
بهدلیل همین واقعیتهاست که ابراهیم رئیسی در ادامه پیام خود میگوید:
البته مردم فهیم ما مستحضرند که این [پیشرفتهای دولت]، به معنای افزایش نیافتن قیمت کالاها نبود. هنوز هم عدد تورم بالا و مردم، به خصوص قشرهای ضعیف، در فشار معیشتی هستند.
اما نکته قابل توجه در پیام علی خامنهای اشاره او به برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان در ۱۱ اسفند سال گذشته بود.
رهبر جمهوری اسلامی برخلاف ابراهیم رئیسی که در پیام خود از شکست «برنامهریزی دشمن برای تحریم انتخابات» بهدلیل «حضور مردم» در آن سخن گفت، تنها به جملهای کوتاه بسنده کرد و «برگزاری امن و سالم انتخابات اسفندماه» را دستاورد خواند.
وزارت کشور جمهوری اسلامی میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری را ۴۱ درصد اعلام کرد که کمترین نرخ مشارکت مردمی در یک انتخابات در تاریخ جمهوری اسلامی است.