بخش خبر
لوئیس آرسه، رئیسجمهور چپگرای بولیوی ظاهرا توانسته است که کودتای نظامی علیه دولتش را دفع کند.
در یک عصر پر اتفاق در لاپاز پایتخت بولیوی، نیروهای تا دندان مسلح نظامی به سرکردگی یک ژنرال ارشد ارتش به نام خوزه زونیگا به کاخ ریاستجمهوری یورش بردند اما مدتی بعد ناچار به عقبنشینی شدند و زونیگا رهبر شورشیان نظامی بازداشت شد.
چهارشنبه عصر در حالی که یک گردان مسلح میدان مرکزی لاپاز و محل استقرار مراکز دولتی را اشغال کرده بودند، لوئیس آرسه، رئیسجمهور از شهروندان بولیوی خواست که به خیابان بیایند تا از دموکراسی کشور در برابر کودتای قریبالوقوع دفاع کنند.
آرسه در حالی که دورتادور او اعضای کابینه ایستاده بودند در یک پیام ویدیویی خطاب به مردم گفت: «ما نمیتوانیم اجازه دهیم که کودتا بار دیگر بر زندگی مردم بولیوی سایه بیافکند.»
برخی اعضای کابینه نیز با انتشار پیامهایی در شبکههای اجتماعی خواستار حمایت جامعه بینالملل از دولت قانونی و منتخب بولیوی شدند.
وزیر خارجه در پیامی ویدیویی گفت که برخی واحدهای ارتش علیه «دموکراسی، صلح و امنیت ملی» حملهای ترتیب دادهاند.
رئیسجمهور سابق اوو مورالس نیز در پی انتشار تصاویر نگرانکننده از حرکات نظامی در میدان لا پاز حامیانش را تشویق کرد که به خیابان بیایند و با بستن راهها و مسیرها جلوی کودتا را بگیرند.
مورالس گفت که کودتا را خوزه زونیگا فرمانده برکنارشده ارتش آغاز کزده است، فردی که بنا بر گزارشها، شب قبل از کار برکنار شده بود.
مورالس به عنوان نخستین رئیسجمهور بولیوی در سال ۲۰۱۹ به خاطر کودتایی که میگویند تحت حمایت آمریکا انجام شد به ناچار کشور را ترک کرد. او پس از پیروزی آرسه در انتخابات سال بعد از آن توانست از تبعید بازگردد.
آرسه عصر روز مراسم سوگند ریاستجمهوری در سال ۲۰۲۰ گفته بود: «ما دموکراسی را برای بولیوی بازپس گرفتیم و پیام ما این است که هیچ گونه رژیم دیکتاتوری یا کودتایی را در آمریکای لاتین برنمیتابیم.»
کودتای چگونه متوقف شد؟
چهارشنبه عصر در حالی که تلویزیون بولیوی اعضای نقابدار ارتش را در حال ورود به کاخ ریاستجمهوری نشان میداد، دموکراسی بار دیگر در خطر بود.
یک روزنامه محلی به نقل از فرمانده ارتش نوشت که آرسه «فعلا» رئیسجمهور است و احترامش حفظ خواهد شد، اما دولت به بازسازی نیاز دارد.
اما با گذشت زمان آرسه کنترل خود را بر اوضاع به تدریج باز یافت.
ویدیویی از مواجهه رئیسجمهور بولیوی با زونیگا در لحظه ورورد به کاخ منتشر شد که در آن آرسه میگوید: «من رئیس تو هستم. دستوراتم را اطاعت کن.»
تا پایان بعد از ظهر، آرسه یک فرمانده جدید ارتش را برگزید و گزارشها حاکی از عقبنشینی خودروهای زرهپوش و نیروها از میدان موریلو در مرکز لا پاز بودند.
فرمانده جدید ارتش، خوزه ویلسون سانچز ولاسکز در تلویزیون دولتی کنار آرسه ظاهر شد و به نیروهای ارتش دستور داد که به مقرهای خود بازگردند. در حین سخنرانی او حامیان رئیسجمهور فریاد میزدند: «دموکراسی! دموکراسی! دموکراسی!»
عصر همان روز گزارشهایی مبنی بر بازداشت زونیگا منتشر شد. اتهامهای او تروریسم و شورش مسلحانه است.
هدف کودتا چه بود؟
تنشها در بولیوی در آستانه انتخابات ۲۰۲۵ بالا گرفته است. مورالس قصد دارد که با آرسه متحد سابق خود در این انتخابات رقابت کند. این تصمیم موجب شکاف بزرگی در حزب حاکم سوسیالیست و عدم قطعیت سیاسی گسترده در این کشور شده است.
زونیگا اخیرا گفته بود که مورالس نباید قادر باشد به عنوان رئیسجمهور بازگردد و تهدید کرده بود که اگر چنین تلاشی کند جلوی او را میگیرد. این سخنان موجب شد که آرسه او را برکنار کند.
زونیگا پیش از یورش به کاخ ریاستجمهوری خطاب به خبرنگاران از خشم روزافزون عمومی، رکود اقتصادی، کم شدن منابع بانک مرکزی، کاهش ارزش پول رایج بولیوی و کاهش صادرات گاز گفت.