بخش حقوق
روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان سه‌شنبه ۲ مرداد به‌نقل از افغانستانی‌های ساکن تهران از افزایش فشارها و آزار و اذیت‌ها علیه مهاجران افغانستان خبر داده است.
«اطلاعات روز» با استناد به ویدئوهایی که به این روزنامه ارسال شده‌اند، به یکی از این ویدئوها که صبح یکشنبه گذشته در خیابان طیب، در حوالی پارک بی‌سیم ضبط شده اشاره کرده و به نقل از ارسال‌کننده آن نوشته است: طی چند روز اخیر بیش از ۲۰ نفر از شهروندان افغانستان در منطقه ۱۵ تهران مورد ضرب‌وشتم قرار گرفته و برخی از آن‌ها به‌شدت زخمی شده‌اند.
این مهاجر افغانستانی گفته است که در حال حاضر مأموران انتظامی در اطراف پارک بی‌سیم مستقر هستند و وضعیت تحت کنترل است.
به‌گفته این مهاجر از ساعت شش بعد از ظهر به بعد به‌دلیل تهدیدهای زیاد اهالی منطقه افغانستانی‌ها نمی‌توانند از خانه‌های خود بیرون بیایند.
پیش از این، خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران گزارش داده بود که روز چهارشنبه ۲۷ تیرماه در میدان خراسان واقع در جنوب تهران، یک ایرانی در جریان درگیری با سه متهم افغانستانی که با هم برادر هستند بر اثر ضربه چاقو زخمی شد و سپس در بیمارستان جان خود را از دست داد.
این گزارش افزود سه مرد متهم افغانستانی در ابتدا با زن همسایه خود بر سر هزینه ساختمان مشاجره می‌کنند و سپس با برادرشوهر او درگیر می‌شوند و او را به قتل می‌رسانند. تسنیم نوشت:
تیم جنایی پس از دریافت این اطلاعات مهم، خیلی زود راهی خانه سه متهم شدند و آن‌ها را درحالی که مشغول جمع کردن وسایل خود جهت بازگشت به کشور افغانستان بودند، دستگیر کردند.
در پی این قتل، در شبکه‌های اجتماعی نیز هشداری علیه مهاجران افغانستانی منتشر و از آن‌ها خواسته شده که محل زندگی خود را ترک کنند.
افزون بر این، از مدت‌ها پیش عده‌ای از ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی کارزاری با عنوان «اخراج افغانی مطالبه ملی» راه انداخته‌اند و موج تازه‌ای از نفرت‌پراکنی را دامن زده‌اند. آن‌ها متن‌هایی را خطاب به مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری جدید ایران برای اخراج پناهجویان و مهاجران افغانستانی منتشر کرده‌اند و امضا جمع می‌کنند. «افغانی» لفظی تحقیرآمیز و نژادپرستانه برای اشاره به شهروندان افغانستانی است.
پیش از آن، تنها در مهر ۱۴۰۲ شش کارزار آنلاین با موضوع «منع ورود»، «اخراج اتباع بیگانه»، «مجازات افرادی که اتباع بیگانه را به کار می‌گیرند» و «مخالفت با تأسیس سازمان ملی مهاجرت» در سایت کارزارآنلاین ثبت شد.
در سه سال گذشته با افزایش حضور مهاجران افغانستانی در ایران مسائل و مشکلاتی به‌وجود آمده که همه را درگیر خود کرده است. خبرگزاری صدای افغان (آوا) آذرماه گذشته نوشت براساس آمار در شهر تهران که مهم‌ترین منطقه حضور مهاجران افغانستانی در ایران است، جرم و جنایت افغانستانی‌ها نسبت به ایرانی‌ها ۳۰ به ۷۰ است. بیشتر جرایمِ مربوط به این ۳۰ درصد نیز متوجه خود مهاجران است و ایرانی‌ها را شامل نمی‌شود. با توجه به افزایش جمعیت مهاجران در ایران طی دو سال اخیر شمار این جرایم چندان زیاد نیست، با وجود این در رسانه‌ها و فضای مجازی جور دیگری وانمود می‌شود.
پیامد این کارزارها و خبرسازی رسانه‌ها درباره «افزایش جمعیت مهاجران» در ایران تا به حال خود را در حمله به خانه افغانستانی‌ها در اقبالیه قزوین و سلطان‌آباد تهران، برخورد توهین‌آمیز و نژادپرستانه با افغانستانی‌ها در فضاهای عمومی و واکنش مقام‌های دولتی برای سرعت بخشیدن به اخراج افغانستانی‌ها به صورت آشکار نشان داده است.
جامعه ایرانی همواره افغانستان و افغانستانی را فرومرتبه‌تر از خود تصور می‌کند و این در نحوه تعامل ایرانی‌ها با پناهندگان نیز خود را نشان می‌دهد.
قوانین ایران نیز چنان تنظیم شده است که مانع از ادغام افغانستانی‌ها در جامعه ایران می‌شود. رفتار بخشی از مردم در کوچه و خیابان نیز مبتنی بر همین نگاه بالا به پایین جامعه ایرانی به افغانستان و افغانستانی‌هاست.
مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم ۲۵ خردادماه در جریان کارزار انتخاباتی خود در مجموعه‌ای از پیام‌ها در شبکه اجتماعی ایکس سیاست‌های خود درباره مهاجران افغانستانی را چنین اعلام کرد: انسداد کامل مرز‌ها و جلوگیری از مهاجرت بیشتر که مسئولیت محوری به وزارت کشور خواهد بود؛ ساماندهی مهاجران براساس وفاداری آن‌ها به حاکمیت و سرانجام مذاکره با کشور‌های اروپایی برای پذیرش بخشی از مهاجران (و یا حداقل تقبل هزینه‌های حضور آن‌ها در ایران) که به معنای راه انداختن یک کسب و کار جانبی برای جمهوری اسلامی از طریق مهاجران افغانستانی‌ست.
